Học đi đôi với hành là phương châm học tập tích cực nhất, đúng đắn nhất và thiết thực nhất.
Hành nghĩa là hành động, là làm. Học đi đôi với hành nghĩa là học tập phải gắn liền với thực hành, thực nghiệm; phải kết hợp kiến thức học được ở trường, lớp, ở trên trang sách với hoạt động, việc làm cụ thể, không được học chay, lí thuyết suông. Mọi điều học được ở trường, ở lớp phải được tập luyện, rèn luyện thành kĩ năng, kĩ xảo. Học tập, ôn tập, luyện tập thường xuyên chính là thực hiện phương châm học đi đôi với hành.
Học đi đôi với hành là phương châm học tập tiến bộ nhất, vì với phương châm ấy, học sinh sẽ phát huy được tính chủ động sáng tạo, biến lí thuyết thành kĩ năng qua thực hành; nhờ thực hành mà hiểu sâu hơn lí thuyết.
Thực nghiệm trong phòng Vật lí, phòng Hóa học, ta vừa thú vị, vừa "sáng" mắt ra những điều đã học về giá trị, về phản ứng, về điện năng và ứng dụng; ta làm quen dần với những phát minh khoa học. Những giờ thực hành trong vườn trường, học sinh hiểu được bao điều kì thú của thiên nhiên, của cây cối hoa lá. Qua chăm bón lúa và cách dùng thuốc diệt trừ sâu bệnh gây ra cho lúa như bệnh đậu ôn, rầy nâu,... ta mới hiểu sâu sắc, cụ thể cách canh tác hiện nay trên đồng ruộng. Làm toán, làm văn, tập đọc và tập dịch tiếng Anh... là những giờ học lí thú, học sinh được vận dụng kiến thức, tập dượt sự hiểu biết của mình. Văn ôn võ luyện chính là học đi đôi với hành vậy.
Học mà không hành là lối học vẹt; chỉ biết nhai đi nhai lại mớ lí thuyết suông. Phan Bội Châu đã châm biếm lối học cử tử lạc hậu: "Hiển thánh liêu nhiên, tụng diệc sĩ" (Thánh hiền đã vắng thì có đọc sách cũng ngu thôi!). Học mà không hành chỉ trở thành "con mọt sách"\ khi vào đời, đối diện với những vấn đề cuộc sống đặt ra, những "con mọt sách" ấy sẽ trở thành những "thầy bói xem voi" mà thôi.
Ông Vũ Khoan trong bài "Chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới" đã phân tích và phê phán tác hại do lối học chay, học vẹt gây ra. Sau khi khẳng định "sự thông minh, nhạy bén với cái mới" của con người Việt Nam, ông viết:
“Nhưng bên cạnh cái mạnh đó cũng còn tồn tại không ít cái yếu. Ấy là những lỗ hỏng về kiến thức cơ bản do thiên hướng chạy theo những môn học "thời thượng", nhất là khả năng thực hành và sáng tạo bị hạn chế do lối học chay, học vẹt nặng nề. Không nhanh chóng lấp những lỗ hổng này thì thật khó bề phát huy trí thông minh vấn có và không thể thích ứng với nền kinh tế mới chứa đựng đầy tri thức cơ bản và biến dổi không ngừng”.
Hiện nay, môn Tin học hấp dẫn, lôi cuốn đông đảo học sinh trong nhà trường. Được ngồi trước máy tính và làm theo những điều thầy giáo chỉ dẫn, ai cũng thấm thìa phương châm học đi đôi với hành.
Mục tiêu của nhà trường hiện nay là đào tạo con người hành động, vừa có kiến thức hiện đại, vừa có chuyên môn và có kĩ năng sáng tạo. Nhờ kết hợp học đi đôi với hành mà học sinh nhận rõ vai trò và vị trí của tuổi trẻ trong nền kinh tế tri thức đang diễn ra, phấn đấu vươn lên học giỏi, sớm trở thành người lao động kiểu mới, đem tài năng phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Nhờ thực hiện phương châm học đi đôi với hành mà các bạn em và bản thân em học tập mỗi ngày một thêm tiến bộ.
