Thơ Đ-ờng là đỉnh cao rực rỡ của thơ ca cổ điển Trung Quốc, đồng thời cũng là đỉnh cao của thi ca nhân loại. X-a nay, ng-ời ta ca tụng thơ Đ-ờng không phải chỉ vì nghệ thuật trác việt của nó mà còn là vì tấc lòng thiên cổ của các thi nhân. Mỗi ý, mỗi tứ trong thơ Đ-ờng đều có thể coi là tú khẩu cẩm tâm (miệng thêu lòng gấm). Nỗi sầu là điều đ-ợc thơ Đ-ờng nói đến nhiều nhất. Gần nh- không một nhà thơ Đ-ờng nào lại không ít ra là một. | ĐINH THỊ HƯƠNG Nỉìsỉa tkỉĨK ôỉinto tlwfydito ĐINH THỊ HƯƠNG Thơ Đ ờng là đỉnh cao rực rỡ của thơ ca cổ điển Trung Quốc đồng thời cũng là đỉnh cao của thi ca nhân loại. X a nay ng ời ta ca tụng thơ Đ ờng không phải chỉ vì nghệ thuật trác việt của nó mà còn là vì tấc lòng thiên cổ của các thi nhân. Mỗi ý mỗi tứ trong thơ Đ ờng đều có thể coi là tú khẩu cẩm tâm miệng thêu lòng gấm . Nỗi sầu là điều đ Ợc thơ Đ ờng nói đến nhiều nhất. Gần nh không một nhà thơ Đ ờng nào lại không ít ra là một vài lần dùng đến chữ sầu. Ng ời đời sau gọi nỗi sầu trong thơ Đ ờng là sầu thiên cổ sầu vạn kỹ . Tr ốc hết cần phải nói về ý nghĩa t Ợng hình của chữ sầu. Ng ời Trung Quốc cho rằng tấm lòng mùa thu th ờng là nỗi sầu chữ thu ghép vối chữ tâm tạo thành chữ sầu . Nh ng đối vối thi nhân thì tứ mùa đều đáng sầu cả. Sầu là bản chất của thi ca có sầu mối đẹp càng sầu càng đẹp lấy sầu làm đẹp. Nỗi sầu lốn nhất chung nhất và Đ ờng thi nhất là nỗi sầu về cảnh đầu bạc. Bởi các thi nhân đời Đ ờng luôn ý thức đ Ợc sự hữu hạn của kiếp ng ời tr ốc cái vô hạn của vũ trụ nên lúc nào cũng mang trong mình cảm giác thời gian. Dù con ng ời có tự cho mình là tiểu thiên địa đi chăng nữa thì cũng vẫn đáng sầu vì ngay cả cái đại thiên địa này cũng đâu có tồn tại mãi ng ời Trung Quốc cho rằng mỗi con ng ời là một vũ trụ thu nhỏ nhân thân tiểu thiên địa . Thế nên ai lại không sầu vì nỗi đầu bạc Tiếc thay càng sốm lo đến lúc đầu bạc thì lại càng sốm bị bạc đầu. Buồn lo có thể làm bạc đầu. Lý Bạch nhà thơ lãng mạn thời Thịnh Đ ờng xót xa khi nhận ra mái đầu Sám còn tơ biếc tối hầu tuyết pha Tương tiến tửu ngỡ ngàng tự thấy mình Tóc trắng ba ngàn trượng vì sầu dẳng dặc vương . Bạch C Dị thì nhận thấy sự phi lí khi Thủa trước buồn vì chưa già cả bây giờ buồn nỗi bạc đầu râu thậm chí thi nhân cho rằng chỉ cần nghe tiếng dế đêm đông não nùng cũng có thể khiến cho đầu xanh biến thành đầu bạc ông dạ vàn trùng . Lý Th ơng An thi nhân trữ tình thời Vãn Đ ờng nhận thấy cuộc đời chỉ là dằng dặc những nỗi sầu buổi .
