Ý cảnh nghệ thuật là một phạm trù thẩm mĩ quan trọng của nghệ thuật và mĩ học cổ điển Trung Quốc. Nó là kết quả của hoạt động sáng tạo nghệ thuật và là -ớc mơ của thực tiễn hoạt động nghệ thuật. Cho dù là niềm vui tột bậc c-ỡi thuyền v-ợt Tr-ờng Giang trở về với cuộc đời, giữa lúc bị l-u đầy tới Bạch Đế của nhà thơ Lý Bạch trong Tảo phát Bạch Đế thành (Sớm từ thành Bạch Đế), hay cảnh câu một mình trên sông lạnh, giữa những trận gió cô đơn. | ý cảnh nghệ thuạt. 55 ĩỷ e ĩ v vợ Ể TRONG THƠ cổ TRUNG QUỐC TRẦN LÊ BẢO 1. ý cảnh nghệ thuật là một phạm trù thẩm mĩ quan trọng của nghệ thuật và mĩ học cổ điển Trung Quốc. Nó là kết quả của hoạt động sáng tạo nghệ thuật và là ưốc mơ của thực tiễn hoạt động nghệ thuật. Cho dù là niềm vui tột bậc cưỡi thuyền vượt Trường Giang trỏ về vối cuộc đời giữa lúc bị lưu đầy tối Bạch Đế của nhà thơ Lý Bạch trong Tảo phát Bạch Đế thành Sốm từ thành Bạch Đế hay cảnh câu một mình trên sông lạnh giữa những trận gió cô đơn buốt giá trắng xoá một màu tuyết mênh mông trong Giang tuyết Tuyết sông của Liễu Tông Nguyên hay cảnh hoa dãi nguyệt lung linh huyền ảo muôn đời trên sông xuân muôn thuở trong bài thơ mượt mà Xuân giang hoa nguyệt dạ Đêm hoa trăng trên sông xuân của Trương Nhược Hư chỗ khác lại là cảnh một cành hoa phù dung đỏ giữa vùng núi xanh chẳng một bóng người vẫn bời bời nở và rụng như đua tranh vối tạo hoá trong bài Tân Di ô Luỹ cây Tân Di của nhà thơ Thiền Vương Duy. Tất cả những bài thơ này đều tạo dựng được khung cảnh rộng lốn đưa người đọc tối những liên tưởng tưởng tượng không dứt kỳ lạ của ý cảnh. Là kết tinh của văn học nghệ thuật ý cảnh đem lại cho người đọc những hứng thú và hưởng thụ thẩm mỹ vô hạn trong quá trình sáng tạo tưởng tượng và tái tạo tưởng tượng ý cảnh là đứa con tinh thần được thai nghén từ bà mẹ nghệ thuật và thi ca. Đã có nhiều ý kiến của các nhà nghệ thuật và các nhà nghiên cứu bàn về ý cảnh nghệ thuật. Từ trong Dịch truyện đã có Lập tượng dĩ tận ý xây dựng ý tượng cần nói hết ý có tượng võng hình tượng cần hư ảo của Trang Tử. Tư Không Đo cho rằng Siêu dĩ tượng ngoại đắc kỳ hoàn trung vượt ra ngoài ý tượng mà vẫn đúng vối chất lượng của thơ gần đây có chân cảnh vật chân cảm tình cảnh vật thật tình cảm thật của Vương Quốc Duy ngày nay có các thuyết như tình cảnh giao dung tình và cảnh hoà quyện tình lý hình thần thống nhất sự thống nhất cao của tình Đại học Sư phạm Hà Nội. và lý của hình trạng bên ngoài và thần thái bên trong . Trong Trung
