Giúp Hs: Củng cố và nâng cao những hiểu biết về các phương thức chuyển nghĩa của từ và hiện tượng từ nhiều nghĩa, hiện tượng đồng nghĩa Luyện tập để có thể sử dụng từ theo các nghĩa khác nhau, đồng thời chọn lựa từ thích hợp trong từng nghĩa cảnh Bồi dưỡng và nâng cao tình cảm yêu quý vốn từ ngữ phong phú, giàu sức biểu hiện của tiếng Việt. | Tiết 37 lớp 11a5 11a6 34 lớp 11a2 Ngày soạn 2 11 07 THỰC HÀNH VỀ NGHĨA CỦA TỪ TRONG SỬ DỤNG A. Mục tiêu bài học Giúp Hs - Củng cố và nâng cao những hiểu biết về các phương thức chuyển nghĩa của từ và hiện tượng từ nhiều nghĩa hiện tượng đồng nghĩa - Luyện tập để có thể sử dụng từ theo các nghĩa khác nhau đồng thời chọn lựa từ thích hợp trong từng nghĩa cảnh - Bồi dưỡng và nâng cao tình cảm yêu quý vốn từ ngữ phong phú giàu sức biểu hiện của tiếng Việt. B. Chuẩn bị 1. Gv Sgk sgv soạn giảng 2. Hs Làm các bài tập trước khi lên lớp. C. Tiến trình bài dạy 1. Ổn định lớp 2. Kiểm tra bài cũ Cho ví dụ về thành ngữ và phân tích tính hàm súc tính hình tượng và giá trị biểu cảm của thành ngữ đó. 3. Bài mới Hoạt động của Gv - Hs Nội dung cần đạt a. Tìm hiểu từ lá trong câu thơ lá vàng. .vèo của bài thơ thu điếu được dùng theo nghĩa gốc hay nghĩa chuyển. b. Xác định nghĩa của từ lá trong các trường hợp ở câu b cho biết cơ sở và phương thức chuyển nghĩa của từ lá . Yêu cầu Hs lên bảng làm các hs khác nhận xét bổ sung. Yêu cầu hs lên bảng cho ví dụ. Bài tập 1 a. Từ lá được dùng theo nghĩa gốc chỉ bộ phận của cây thường ở trên ngọn hay trên cành cây có màu xanh hình dáng mỏng dẹt. b. Các trường hợp sử dụng khác của từ lá - Lá dùng với các từ chỉ bộ phận cơ thể người - lá dùng với các từ chỉ vật bằng giấy - Lá dùng với các từ chỉ vật bằng vải - lá dùng với các từ chỉ vật bằng tre nứa cỏ . - Lá dùng với các từ chỉ kim loại Tuy trong các trường hợp trên từ lá dùng các trường nghĩa khác nhau nhưng vẫn có điểm chung Các vật có hình dáng mỏng dẹt như lá cây. Do vậy các từ lá đều có quan hệ với nhau đều có nét nghĩa chung chỉ thuộc tính có hình dáng mỏng dẹt như lá cây Bài tập 2. Gợi ý - Thường dùng nhất là các từ tay chân đầu miệng tim mắt lưỡi . Vd - Trinh sát của ta đã tóm được một cái lưỡi . ý nói bắt được một tù binh để khai thác tin tức bí mật của đối phương - cái lưỡi là cơ quan nói năng của con người - Nó thường giữ chân hậu vệ trong đội bóng của trường. - Nhà ông ấy có năm miệng
