Cùng với nhiều cách tiếp cận văn học mới, cách tiếp cận văn học từ văn hóa đang ngày càng tỏ ra có nhiều -u điểm trong việc khám phá những sắc thái văn hóa phong phú đ-ợc thể hiện trong tác phẩm văn học; hay giải mã những phù hiệu, biểu t-ợng văn hóa, hàm ẩn muôn vàn lớp nghĩa trầm tích ngàn năm trong văn bản văn học cụ thể; hoặc qua lớp bề mặt của ngôn ngữ tác phẩm, trên cơ sở so sánh hiện thực và lịch sử, có thể đi sâu khám phá nội hàm. | TRẦN LÊ BẢO VỀTƯDlYMỈHỆTHlẬTãlATHOìlíỜM I I TRẦN LÊ BẢO Trường Đại học Sư phạm Hà Nội Cùng vối nhiều cách tiếp cận văn học mối cách tiếp cận văn học từ văn hóa đang ngày càng tỏ ra có nhiều ưu điểm trong việc khám phá những sắc thái văn hóa phong phú được thể hiện trong tác phẩm văn học hay giải mã những phù hiệu biểu tượng văn hóa hàm ẩn muôn vàn lốp nghĩa trầm tích ngàn năm trong văn bản văn học cụ thể hoặc qua lốp bề mặt của ngôn ngữ tác phẩm trên cơ sỏ so sánh hiện thực và lịch sử có thể đi sâu khám phá nội hàm tâm lý văn hóa và hạt nhân văn hóa tiềm ẩn trong tác phẩm. Từ đối chiếu tổng thể trên nhiều bình diện nhiều góc độ nhà nghiên cứu có thể đánh giá hết cái hay cái đẹp của tác phẩm văn học và ý nghĩa quan trọng của nó đối vối cuộc sống của nhân loại. Thơ Đường vối tư cách là một trào lưu văn học phong phú và độc đáo là kết quả sinh động của thời đại bùng nổ văn hóa mạnh mẽ đời Đường. Đã có biết bao nhà thẩm bình thơ ca vối nhiều cách tiếp cận khác nhau viết và lí giải cái hay cái đẹp của riêng thơ Đường song có lẽ vẫn còn chưa thỏa mãn vối người đọc ngàn năm nay. Trong bài viết này chúng tôi từ góc độ văn hóa học tìm hiểu cái hay cái đẹp của thơ Đường từ cách tiếp cận liên ngành trên cơ sỏ những bài thơ lâu nay vẫn được coi là thơ Đường luật đi sâu vào lí giải tư duy nghệ thuật của các nhà thơ đời Đường. Tư duy nghệ thuật là một loại hình tư duy thẩm mĩ của một cộng đồng kể cả của một tác gia được sinh ra trong điều kiện lịch sử cụ thể. Tư duy nghệ thuật bao gồm cả nội dung và phương thức chiếm lĩnh cũng như cách thức thể hiện hiện thực cuộc sống. Cố nhiên tư duy phải gắn liền vối ngôn ngữ và không chỉ ngôn ngữ nó còn hàm chứa những quan niệm triết học tập tục tôn giáo phong cách đạo đức và hứng thú thẩm mĩ. trỏ thành sản vật của lịch sử có thể biến đổi và phát triển tùy theo thời đại. Tuy nhiên trong trường kì lịch sử tư duy nghệ thuật có tính ổn định tương đối đã ngưng tụ lại và thẩm thấu vào tâm lí văn hóa dân tộc cấu thành một loại vô thức tập .