Tham khảo tài liệu 'cơ sở lý thuyết các phản ứng hóa học part 8', khoa học tự nhiên, hoá học phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả | . PHẢN ÚNG AXIT VÀ BAZƠ DỊ THỂ Một số phản ứng quan trọng nhất liên quan đến đặc tính axit Liuyt của các hợp chất vồ cơ xảy ra ở bề mặt chất rắn. Các axit bề mặt là những chất rắn với diện tích bề mặt rất lớn có chứa những tâm axit. Chúng được sử dụng làm xúc tác trong công nghiệp hoá dầu chẳng hạn trong phản ứng crăckinh để sản xuất xăng và anken trong phản ứng refominh để đồng phân hoá hiđrocacbon vòng hoá và thơm hoá ankan và trong phản ứng ankyl hoá hiđrocacbon thơm. Bề mặt của nhiều khoáng vật có liên quan đến hoá học đất và nước thiên nhiên cũng có chứa những tâm axit. a Axit bê mặt Nhôm ox it A12O3 là một axit bề mặt nhờ có trạng thái oxi hoá cao 3 của Al. Nhôm oxit mới kết tủa bị hiđroxyl hoá trên bề mặt tạo ra các tâm axit Bronstet yếu hình . Khi nung đến khoảng 150 C thì bắt đầu xảy ra sự đề hiđrat hoá. Đến 400 C thì hình thành nhôm oxit đề hiđroxyl hoá tùng phần ở đó có các tâm axit Liuyt ion Al3 tâm bazơ Liuyt ion o2 và tâm axit Bronstet hình . Đến 900 C thì tạo thành nhôm oxit đề hiđroxyl hoá A12O3 ở đó chỉ có các tâm axit Liuyt ion Al3 và tâm bazơ Liuyt ion o2 hình . ỌH ỌH ỌH ỌH -U 0 OH 1 OH 1 Ấl Ấl Á1 À1 ẤÍ A1 A1 A1 a b Al Al A1 . AI Hình . a Nhôm oxit hiđroxyl hoá b Nhôm oxit đề hiđroxyl hoá từng phần c Nhôm oxit đề hiđroxyl hoá Al3 ở bề mặt hoạt động như axit Liuyt còn o2- hoạt động như bazơ Liuyt. Cặp axit -bazơ đó tồn tại đồng thời nhưng tâm axit Liuyt là xúc tác quan trọng hơn. OHo OH 1 2 1 ỌH 1 ỌH 1 - -H2O Al Si Si A1 H I Ấí Si Si AI Hình . Sự hình thành tâm axit Brostet ở nhôm silicat Khác với nhôm oxit nhôm silicat có thể hoạt động như một axit Bronstet mạnh. Sự hình thành bề mặt có thể là do sự ngưng tụ của các đơn vị Si OH 4 với các đơn vị H2O A1 OH 3 tạo ra các tâm axit chứa H hình . 359 Đặc tính và lực của axit bề mặt có thể được nghiên cứu bằng những phương pháp tương tự như áp dụng cho những tiếu phân trong dung dịch. Chẳng hạn axit bề mặt có thể được chuẩn độ bởi dung dịch bazơ. Cũng có thể sử dụng .