Tham khảo tài liệu 'phương pháp chọn giống cây trồng part 2', nông - lâm - ngư, nông nghiệp phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả | II. LAI GIỐNG 1. Khái niệm Lai giông là sự giao phối giữa hai hay nhiều dạng bô mẹ có tính di truyền khác nhau để tạo ra biến dị tổ hợp. Các dạng thực vật do sự giao phôi tự nhiên hoặc nhân tạo đâ kết hợp được các tính trạng di truyền của bố mẹ và tạo ra cây con lai. Trong khi lai người ta kí hiệu các thành phần như sau ặ Dạng mẹ cây nhận phấn . đ Dạng bố cây cho phấn . x Phép lai. Fl Thế hệ đầu tiên của con lai. Fl tự phôi - F2 tự phôi F3 . Lai gần. là sự giao phối giữa các cá thể thuộc cùng loài. Ví dụ lai các dạng của lúa trồng Oryza sativa Subsp Indica hoặc o. Subsp Japonica với nhau. Lai xa là sự giao phôi giữa các cá thể của hai loài trở lên. Ví dụ lai giữa loài khoai tây trồng Solanum tuberosum L. với các loài khoai tây hoang dại như Solanum demissum thậm chí người ta đã thành công trong việc lai giữa 2 chi genus vối nhau như trường hợp lai giữa lúa mì và mạch đen để tạo ra cây triticale. 18 2. Ý nghĩa Lai giống là phương pháp cơ bản để tạo ra biến dị tổ hợp phục vụ cho chọn lọc. Nhờ lai giống mà có thể phôi hợp được các đặc tính và tính trạng có lợi của các dạng bố mẹ và con lai. Tuy nhiên bô mẹ truyền cho con cái bộ gene của chúng và kết quả của quá trình tái tô hợp mà nhiều kiểu gene mới đã được tái tạo ra sau khi tương tác với môi trường đã tạo ra cắc kiểu hình mới rất có ích cho chọn giống. Đó là kiểu cây thâm canh kiểu cây lí tưởng ở lúa dạng thân rẻ quạt ở mía hàm lượng dầu siêu cao ở hướng dương kiểu vòi nhụy siêu dài ỏ bông cà chua. Một hiệu ứng đặc biệt nhận được trong lai giôhg là hiệu ứng ưu thế lai biểu hiện ở đời Fl. Nhờ hiệu ứng này mà phương pháp tạo giống ưu thế lai đã ra đời và nhiều giông cây trồng năng suất siêu cao đã được tạo ra ỗ ngô lúa củ cải đường mía hành tây. Không phải ngẫu nhiên mà nhiều nhà khoa học về sinh học đã cho rằng thế kỷ 21 là thế kỷ của sinh vật học trong đó các giống cây trồng và vật nuôi ưu thế lai chiếm vị trí tuyệt đôì trong sản xuất nông nghiệp. 3. Lai gần a. Các nguyên tắc chọn cặp bố mẹ - Thành tựu của chọn .