Tới thế kỉ XIX quan niệm về nguyên tử là phần tử cuối cùng không phân li được do Đêmôcrít đề xướng từ thế kỉ thứ V, trước công nguyên đã không thể tồn tại được nữa. Bởi vì ngay từ sự kiện khám phá ra các hạt electron (1897) đã cho người ta nhận thấy rằng nguyên tử phải có những thành phần và những cấu trúc nhất định. - Năm 1903 nhà vật lý người Anh Tômxơn (Thomson) đã đưa ra mô hình nguyên tử cụ thể đầu tiên | Khoa Sư Phạm Vật Lý Nguyên Tử Và Hạt Nhân Tác giả Trần Thể Chương I Cấu trúc nguyên tử theo lý thuyết cổ điển Mẫu nguyên tử Thomson và thí nghiêm Rutherford về tán xạ hạt a NGUYÊN TỬ THOMSON. - Tới thế kỉ XIX quan niệm về nguyên tử là phần tử cuối cùng không phân li được do Đêmôcrít đề xướng từ thế kỉ thứ V trước công nguyên đã không thể tồn tại được nữa. Bởi vì ngay từ sự kiện khám phá ra các hạt electron 1897 đã cho người ta nhận thấy rằng nguyên tử phải có những thành phần và những cấu trúc nhất định. - Năm 1903 nhà vật lý người Anh Tômxơn Thomson đã đưa ra mô hình nguyên tử cụ thể đầu tiên. Theo Thomson nguyên tử có dạng hình cầu với kích thước vào bậc Angstron 1A 10-10m . tích điện dương dưới dạng một môi trường đồng chất còn các elctrron thì phân bố rải rác và đối xứng bên trong hình cầu đó hình 1-1 . - Điện tích dương của môi trường và điện tích âm của các electron bằng nhau để đảm bảo tính trung hoà về điện của nguyên tử. Mô hình này còn được gọi là mẫu nguyên tử bánh hạt nhân . - Trong thời gian dài mẫu nguyên tử của Tômxơn có vẻ như hợp lý. Như sau kiểm nghiệm lại mẫu bằng cách cho những hạt đi xuyên sâu vào bên trong hạt nhân thì kết quả khác so với đoán nhận lý thuyết theo mẫu Thomson. Môi trường đồng chất điện tích dương Hỉnh 1 - 1 2. THÍ NGHIỆM RUDÔPHO VỀ TÁN XẠ HẠT . - Các nhà khoa học dùng một nguồn phóng xạ tự nhiên phát ra chùm hạt anpha a có vận tốc lớn. Các hạt này là các nguyên tố Hêli đã mất 2 electron vì vậy nó có điện tích 2e . Sơ đồ thí nghiệm được bố trí như hình vẽ 1-2 - Chùm hạt a đi qua một khe hẹp đập vào một lá vàng mỏng phía sau lá vàng là màn huỳnh quang phủ lớp Sunfit kẽm nó cho ta một dấu hiệu loé sáng khi có hạt a đập vào. - Theo dự đoán hầu hết các hạt a sẽ xuyên qua lá vàng. Kết quả này dựa theo mẫu nguyên tử Tômxơn là nguyên tử có các điện tích dương phân bố đều trong nguyên tử. Như vậy các hạt a chỉ chịu tác dụng của điện trường rất yếu và coi như không chịu ảnh hưởng gì khi đi qua lá vàng do vậy mà phương chuyển động .