Phản ứng khử chọn lọc xúc tác NOx bằng hidrocacbon (Hydrocarbon Selective Catalytic Reduction, HC-SCR) nhằm loại bỏ NOx trong khí thải là hướng nghiên cứu nhiều triển vọng và được nhiều người quan tâm trong gần hai thập niên vừa qua [1]. Tuy nhiên, đến nay cơ chế phản ứng vẫn chưa được xác định rõ và còn nhiều tranh luận [2], mà một trong những điểm cơ bản là xác định vai trò của hidrocacbon (chất khử) trong quá trình phản ứng. . | XÁC ĐỊNH LƯỢNG C3H6 HẤP PHỤ BẤT THUẬN NGHỊCH TRONG PHẢN ỨNG KHỬ CHỌN LỌC NOX BẰNG PROPILEN TRÊN XÚC TÁC Cu ZSM-5 KHI CÓ MẶT OXI Lê Thanh Sơn Đại học Huế I. MỞ ĐẦU Phản ứng khử chọn lọc xúc tác NOx bằng hidrocacbon Hydrocarbon Selective Catalytic Reduction HC-SCR nhằm loại bỏ NOx trong khí thải là hướng nghiên cứu nhiều triển vọng và được nhiều người quan tâm trong gần hai thập niên vừa qua 1 . Tuy nhiên đến nay cơ chế phản ứng vẫn chưa được xác định rõ và còn nhiều tranh luận 2 mà một trong những điểm cơ bản là xác định vai trò của hidrocacbon chất khử trong quá trình phản ứng. Trong bài này chúng tôi trình bày kết quả thu được về sự tích luỹ và tham gia phản ứng của C3H6 hấp phụ bất thuận nghịch C3H6 btn trong phản ứng khử chọn lọc NOx trên xúc tác Cu ZSM-5 bằng C3H6 khi có mặt oxi. II. PHƯƠNG PHÁP THỰC NGHIỆM Các mẫu xúc tác được chế tạo bằng phương pháp tẩm ướt dung dịch muối Cu NO3 2 lên ZSM-5. Sau khi tẩm sấy khô ở 1200C trong 2 giờ và tiếp theo nung ở 5000C trong 3 giờ. Nghiền và rây lấy phân đoạn có kích thước 0 63 mm d 0 32 mm. 69 Phản ứng được thực hiện theo phương pháp dòng với chương trình nhiệt độ Temperature Programmed Surface Reaction-TPSR trên thiết bị chuyên dùng cho phản ứng DeNOx của Phân viện Vật liệu Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam tại Thành phố Hồ Chí Minh với đầu dò hồng ngoại IR và ion hoá ngọn lửa Flame Ionisation Detector -FID của máy sắc ký khí- Siemens cho phép xác định đồng thời biến thiên nồng độ của C3H6 NO NO2 N2O CO và CO2 theo nhiệt độ sau từng thời gian 3 giây tốc độ nâng nhiệt độ 100C phút từ nhiệt độ phòng đến 6000C. Trước phản ứng xúc tác được hoạt hoá trong dòng khí tỉ lệ thể tích N2 O2 80 20 ở 5000C trong 2 giờ tốc độ nâng nhiệt độ 50C phút . Hỗn hợp phản ứng có thành phần thể tích như sau 340ppm NOx 580ppm C3H6 8 O2. Tốc độ dòng nguyên liệu 250ml phút. Lượng xúc tác sử dụng cho mỗi lần phản ứng là 100 mg. Xúc tác được pha loãng bằng thuỷ tinh thạch anh có kích thước 0 63 mm d 0 32 mm đến thể tích 1 cm3. Độ chuyển hoá của
