Phân đoạn gen HA(H5) của một chủng virus cúm A/H5N1 phân lập từ vịt tại Thừa Thiên - Huế (ký hiệu A/Dk/Vietnam/Hue/2004) đã được thu nhận bằng phương pháp RT-PCR, dòng hoá, giải trình trình tự, so sánh thành phần gen và phân tích quan hệ phả hệ. Gen H5 của chủng A/Dk/Vietnam/Hue/2004 (Thừa Thiên-Huế) có tỷ lệ tương đồng cao so với các chủng từ các vùng miền khác của Việt Nam (Hậu Giang, Tiền Giang và Cà Mau) và có thể cùng nguồn gốc dòng Quảng Đông với các chủng cúm A/H5N1 này. . | NGHIÊN CỨU THÀNH PHẦN GEN H5 CỦA VIRUS CÚM A H5N1 PHÂN LẬP TỪ VỊT TẠI THỪA THIÊN - HUẾ Trần Quang Vui Trường Đại học Nông Lâm Đại học Huế Lê Thanh Hoà Viện Công nghệ Sinh học Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam TÓM TẮT Phân đoạn gen HA H5 của một chủng virus cúm A H5N1 phân lập từ vịt tại Thừa Thiên - Huế ký hiệu A Dk Vietnam Hue 2004 đã được thu nhận bằng phương pháp RT-PCR dòng hoá giải trình trình tự so sánh thành phần gen và phân tích quan hệ phả hệ. Gen H5 của chủng A Dk Vietnam Hue 2004 Thừa Thiên-Huế có tỷ lệ tương đồng cao so với các chủng từ các vùng miền khác của Việt Nam Hậu Giang Tiền Giang và Cà Mau và có thể cùng nguồn gốc dòng Quảng Đông với các chủng cúm A H5N1 này. I. ĐẶT VẤN ĐỀ Cúm gia cầm Avian influenza là một bệnh truyền nhiễm cấp tính của mọi loài chim kể cả gia cầm và thủy cầm do các phân týp subtype của nhóm virus cúm A Influenza virus A thuộc họ Orthomyxoviridae gây nên. H5N1 là một phân týp có độc lực cao xuất hiện gần đây tại các nước châu Á châu Âu châu Phi và được chứng minh là có khả năng lây nhiễm từ động vật sang người và gây bệnh trên người trong các vụ dịch cúm gia cầm những năm 1996-2008. Ở Việt Nam những vụ dịch cúm gia cầm do H5N1 đã xảy ra trên toàn bộ đất nước hàng triệu gia cầm bị chết và bị tiêu huỷ gây thiệt hại lớn cho nền kinh tế quốc dân. Virus cúm A chứa hệ gen ARN một sợi âm bao gồm 8 phân đoạn PB2 PB1 PA HA NP NA MA NS trong đó phân đoạn 4 mã hoá cho protein hemagglutinin HA là một protein thụ thể có vai trò bám dính vào tế bào chủ và là kháng nguyên bề mặt chịu trách nhiệm độc lực trong cơ chế gây bệnh của virus. Virus cúm gia cầm có khả năng tái tổ hợp biến chủng để thích nghi và rất dễ thay đổi cấu trúc kháng nguyên Lê Thanh Hòa và cs 2004 . Hiện nay các phương pháp sinh học phân tử đã được sử dụng để thu nhận một phần hoặc toàn bộ gen H5N1 xác định đặc tính sinh học phân tử định loại subtype giải trình trình tự so sánh phân tích số liệu và xem xét di truyền quần thể tiến hóa nguồn gốc của các biến chủng H5N1 Wan .
