I. MÁY BIẾN ÁP 1) Khái niệm - Là những thiết bị có khả năng biến đổi điện áp (xoay chiều) và không làm thay đổi tần số của nó. | Đặng Việt Hung Bài giảng Dồng iện xoay chiểu Bài giảng Máy biển áp Sự truyển tải iện năng I. MÁY BIẾN ÁP 1 Khái niệm - Là những thiết bị có khả năng biến đổi điện áp xoay chiều và không làm thay đổi tần số của nó. 2 Cấu tạo và nguyên tắc hoạt động a Cấu tạo - Gồm có hai cuộn dây cuộn sơ cấp có N1 vòng và cuộn thứ cấp có N2 vòng. Lõi biến áp gồm nhiều lá sắt mỏng ghép cách điện với nhau để tránh dòng Fu-cô và tăng cường từ thông qua mạch. - Số vòng dây ở hai cuộn phải khác nhau tuỳ thuộc nhiệm vụ của máy mà có thể N1 N2 hoặc ngược lại. - Cuộn sơ cấp nối với mạch điện xoay chiều còn cuộn thứ cấp nối với tải tiêu thụ điện. - Trong thực thế thì máy biến áp có dạng như hình 1 còn trong việc biểu diễn sơ đồ máy biến áp thì có dạng như hình 2 U1 U2 Hình 1 Hình 2 b Nguyên tắc hoạt động - Đặt điện áp xoay chiều tần số f ở hai đầu cuộn sơ cấp. Nó gây ra sự biến thiên từ thông trong hai cuộn. Gọi từ thông này là o Oocos ot Wb. - Từ thông qua cuộn sơ cấp và thứ cấp lần lượt là o1 N1Oocos ot và o2 N2Oocos ot - Trong cuộn thứ cấp xuất hiện suất điện động cảm ứng e2 có biểu thức e2 do - N2oO sin ot dt 2 o v Từ đó ta thấy nguyên tắc hoạt động của máy biến áp dựa vào hiện tượng cảm ứng điện từ. 3 Khảo sát máy biến áp Gọi N1. N2 là số vòng của cuộn sơ cấp và thứ cấp. Gọi U1 U2 là hiệu điện thế 2 đầu cuộn sơ cấp và thứ cấp. Gọi I1 I2 là cường độ hiệu dụng của dòng điện 2 đầu cuộn sơ cấp và thứ cấp. Trong khoảng thời gian At vô cùng nhỏ từ thông biến thiên gây ra trong mỗi vòng dây của cả hai cuộn suất điện động Ao bằng eo - Ỹ At Suất điện động trên một cuộn sơ cấp là e1 N1eo Suất điện động trên cuộn thứ cấp e2 N2eo e2 Suy ra tỉ số điện áp 2 đầu cuộn thứ cấp bằng tỉ số vòng dây của 2 cuộn tương ứng e1 N2 N1 Tỉ số e2 e1 không đổi theo thời gian nên ta có thể thay bằng giá trị hiệu dụng ta được Điện trở thuần của cuộn sơ cấp rất nhỏ nên U1 E1 khi mạch thứ cấp hở nên U2 E2 2 I- . E1 N1 NU Từ 1 và 2 ta được - - N1 U1 Nếu N2 N1 U2 U1 gọi là máy tăng áp. Nếu N2 N1 U2 U1 gọi là máy hạ áp. Vì
