Trong nghiên cứu này một ph-ơng trình mới đã đ-ợc xây dựng thành công để tính tốc độ dòng thăng trong sơ đồ tham số hoá đối l-u Kain-Fritsch, trong đó gradient thẳng đứng của nhiễu động áp suất đã đ-ợc đ-a vào. Ph-ơng trình đã cho thấy khả năng của nó trong việc mô phỏng các đợt m-a lớn trên địa hình phức tạp, bao gồm l-ợng m-a, phân bố không gian và phát triển theo thời gian của m-a mô phỏng. . | TẠP CHÍ KHOA HOC ĐHQGHN KHTN CN Số 1PT. 2006 ẢNH HƯỞNG CỦA GRADIENT NHIỄU ĐỘNG Áp SUAT ĐÊN MƯA mô PHỎNG Nguyen Minh Tr ờng Trần Tân Tiến Phòng TN Nghiên cứu Dự bão Thời tiết và Khí hậu ĐHKHTN 334 Nguyễn Trãi Thanh Xuân Hà nội Tóm tắt. Trong nghiên cứu này một phương trình mới đã được xây dựng thành công để tính tố c độ dòng thăng trong sơ đổ tham số hoá đố i lưu Kain-Fritsch trong đó gradient thẳng đứng của nhiễu động áp suất đã được đưa vào. Phương trình đã cho thấy khả năng của nó trong việc mô phỏng các đợt mưa lớn trên địa hình phức tạp bao gổm lượng mưa phân bố không gian và phát triển theo thời gian của mưa mô phỏng. Ngoài ra các kết quả nghiên cứu cũng chỉ rõ sự cần thiết sử dụng lưới tính đủ mịn để mô phỏng và dự báo mưa lớn trên các địa hình phức tạp. 1. Giới thiệu Việt Nam đã từ lâu đ Ợc biết đến nh là một khu vực có chế độ thòi tiết nhiệt đối gió mùa điển hình trong khu vực Đông Nam Á. Sự t ơng tác của hoàn l u miền nhiệt đối vối địa hình và hoàn l u miền ngoại nhiệt đối đem lại những hậu quả thòi tiết phức tạp và hết sức nguy hiểm. Sự dịch chuyển kinh h ống theo mùa của các hệ thống hoàn l u nhiệt đối đặc biệt là khi chúng đ Ợc kích hoạt vối sự hiện diện của hệ thống miền ôn đối vào các tháng chuyển tiếp d òng nh đã trỏ thành định mệnh từ nám này qua nám khác của thòi tiết Miền Trung Việt Nam. Mặc dù vậy việc dự báo cho khu vực lãnh thổ không lốn này lại gặp phải những khó khán rất lốn. Cụ thể hơn trong những nám gần đây và cả trong tháng 10 nám 2005 này các ph ơng tiện thông tin đại chúng liên tục đ a ra các con số thống kê thiệt hại rất lốn do các hình thế thòi tiết nguy hiểm gây ra cho vùng đất này. Ánh h ỏng của chúng không chỉ tác động đến đòi sống sinh hoạt của c dân địa ph ơng mà còn làm ảnh h ỏng tối kế hoạch phát triển kinh tế xã hội của trung ơng và địa ph ơng. Tình hình trỏ nên phức tạp hơn khi Miền Trung Việt Nam là vùng lãnh thổ hẹp đ Ợc giối hạn phía tây bỏi dãy Tr òng Sơn có độ cao khoảng 1000-2000 mét. Do vậy các sông ỏ đây rất .
