Sông Cầu bắt nguồn từ vùng núi Tam Tao ( cao 1326m) chảy qua tỉnh Bắc Cạn, Thái Nguyên tới Phả Lại với những phụ lưu chính là sông Công và sông Cà Lồ. Có lưu vực rộng trên và số cư dân sinh sống trên 5 triệu người. Nhiều năm qua, nhất là trong vòng 20 năm gần đây, do nhiều nguyên nhân nhưng chủ yếu là do phát triển nông lâm nghiệp một cách tự phát, thiếu bền vững cộng với việc gia tăng dân số đáng kể nên rừng đầu nguồn bị suy giảm nghiêm. | Thực trạng và đề xuất các giải pháp nhằm phát triển và nâng cao chất lượng rừng phòng hộ chống cạn kiệt và suy thoái nguồn nước vùng đầu nguồn lưu vực sông Cầu Ngô Đình Quế Viện Khoa học Lâm nghiệp Việt Nam I. Đặt vấn đề. Sông Cầu bắt nguồn từ vùng núi Tam Tao cao 1326m chảy qua tỉnh Bắc Cạn Thái Nguyên tới Phả Lại với những phụ lưu chính là sông Công và sông Cà Lồ. Có lưu vực rộng trên và số cư dân sinh sống trên 5 triệu người. Nhiều năm qua nhất là trong vòng 20 năm gần đây do nhiều nguyên nhân nhưng chủ yếu là do phát triển nông lâm nghiệp một cách tự phát thiếu bền vững cộng với việc gia tăng dân số đáng kể nên rừng đầu nguồn bị suy giảm nghiêm trọng dẫn tới nguồn nước sông Cầu ngày càng cạn kiệt lòng sông bị nâng cao nước sông bị ô nhiễm dẫn đến khả năng cung cấp và điều tiết nước sông Cầu bị suy thoái nghiêm trọng ảnh hưởng trực tiếp đến hàng triệu cư dân sống trong vùng. Để nhanh chóng khắc phục tình trạng trên một đề án chiến lược tổng thể bảo vệ và khai thác nguồn lợi sông Cầu 2001 - 2010 được hình thành trong đó việc khôi phục và phát triển lâm nghiệp bền vững làm cơ sở cho chương trình chống cạn kiệt và suy thoái nguồn nước vùng đầu nguồn sông Cầu được đặt ra với mục tiêu là - Trồng cây giữ nước chống xói mòn đất - Góp phần bồi phụ nguồn nước bảo vệ nguồn phát tích dòng nước. - Phát triển kinh tế bền vững nâng cao đời sống của cư dân trong vùng. Để có cơ sở xây dựng dự án cần thiết phải đánh giá thực trạng rừng phòng hộ vùng lưu vực sông Cầu và đề xuất một số giải pháp phát triển nâng cao chất lượng rừng để đạt được các mục tiêu đề ra. I. Thực trạng vùng đầu nguồn sông Cầu - phương pháp đánh giá và kết quả bước đầu . . Vấn đề quản lý rừng phòng hộ. Rừng là một trong những vấn đề toàn cầu được Nhà nước rất quan tâm vì vai trò và chức năng của nó trên cả 3 lĩnh vực môi trường kinh tế xã hội. Mối quan tâm lớn nhất là sự mất rừng và suy thoái rừng và làm sao quản lý rừng một cách bền vững. Năm 1986 Bộ Lâm nghiệp cũ đã xây dựng và ban hành qui chế
