Nhựa Thông với hai thành phần chính là nhựa và Tùng hương là một mặt hàng xuất khẩu có giá trị và là nguyên liệu không thể thiếu của nhiều ngành công nghiệp. Kết quả nghiên cứu và thực tiễn khai thác nhựa tại một số nước cho thấy, lượng nhựa của cây là một tính trạng có biến dị lớn, những cây nhiều nhựa có thể cho sản lượng nhựa nhiều gấp 3-5 lần lượng nhựa bình quân của lâm phần và gấp hàng chục lần so với những cây ít nhựa. Mặt khác, lượng nhựa của cây. | XÂY DỰNG MÔ HÌNH RỪNG TRỒNG THÔNG NHỰA CÓ LƯỢNG NHỰA CAO BẰNG NGUỒN GIỐNG CÓ CHẤT LƯỢNG DI TRUYỀN ĐƯỢC CẢI THIỆN Hà Huy Thịnh Đoàn Ngọc Dao Đỗ Hữu Sơn Trung tâm Nghiên cứu Giống cây rừng Viện Khoa học Lâm nghiệp Việt Nam I. ĐẶT VẤN ĐỀ Nhựa Thông với hai thành phần chính là nhựa và Tùng hương là một mặt hàng xuất khẩu có giá trị và là nguyên liệu không thể thiếu của nhiều ngành công nghiệp. Kết quả nghiên cứu và thực tiễn khai thác nhựa tại một số nước cho thấy lượng nhựa của cây là một tính trạng có biến dị lớn những cây nhiều nhựa có thể cho sản lượng nhựa nhiều gấp 3-5 lần lượng nhựa bình quân của lâm phần và gấp hàng chục lần so với những cây ít nhựa. Mặt khác lượng nhựa của cây cũng là một trong những tính trạng có khả năng di truyền cao và tương đối ổn định trong thời gian nhiều năm nên tăng thu di truyền đạt được bằng con đường chọn giống sẽ rất lớn. Ở Việt Nam các loài thông được trồng chủ yếu là Thông nhựa Pinus merkusii Thông đuôi ngựa Pinus massoniana Thông ba lá Pinus kesyia và cho khai thác nhựa. Với đặc điểm sinh lý sinh thái Thông nhựa là loài cây chịu hạn có thể sống và phát triển trên những lập địa xấu khô hạn là loài cây cho nhiều nhựa nhất khoảng 5-6kg cây năm . Mặt khác với phương thức khai thác bằng cách đẽo máng chu kỳ khai thác nhựa của loài thông này có thể kéo dài 40-50 năm vì vậy các rừng trồng Thông nhựa ở nước ta hiện nay chủ yếu là để khai thác nhựa. Kết quả nghiên cứu của Trung tâm Nghiên cứu Giống cây rừng Viện KHLN Việt Nam giai đoạn 19871997 cũng đã chứng minh rằng lượng nhựa ở cây Thông nhựa của Việt Nam cũng là một tính trạng có biến dị cá thể rất lớn khả năng di truyền cao và tương đối ổn định trong nhiều năm. Bằng việc áp dụng phương pháp vi chích để điều tra nhanh khả năng cho nhựa của từng cây và kiểm tra lượng nhựa thực tế qua đẽo máng Trung tâm đã chọn được 185 cây trội có lượng nhựa thực tế vượt so với trị số bình quân của lâm phần hơn 2 lần độ lệch chuẩn tương đương 200-300 tại một số vùng gây trồng Thông nhựa chính của cả
