Thiết Cảng” là bài thơ của vua Thiệu Trị ngự bút miêu tả phong cảnh và thuật lại sự tích kỳ bí của con Kênh Sắt (Thiết Cảng), được khắc lên bia từ tháng 12 năm Thiệu Trị thứ 2 (Nhâm Dần, 1842). Tấm bia tọa lạc cạnh bờ Đông kênh, phía Tây đường thiên lý Bắc Nam, cách mép đường QL 1 hiện nay khoảng 10m, thuộc địa hạt xã Diễn An, huyện Diễn Châu. | Thiết cảng - bài thơ ngự chế khắc lên bia Thiết Cảng là bài thơ của vua Thiệu Trị ngự bút miêu tả phong cảnh và thuật lại sự tích kỳ bí của con Kênh Sắt Thiết Cảng được khắc lên bia từ tháng 12 năm Thiệu Trị thứ 2 Nhâm Dần 1842 . Tấm bia tọa lạc cạnh bờ Đông kênh phía Tây đường thiên lý Bắc Nam cách mép đường QL 1 hiện nay khoảng 10m thuộc địa hạt xã Diễn An huyện Diễn Châu. Tuy sát đường quốc lộ song đây lại là nơi rậm rạp hoang vu cỏ gai um tùm ít người biết đến. Mấy năm gần đây khi đọc bản dịch Văn bia Thiết Cảng trên trang 1043 trong cuốn Văn khắc Hán Nôm Việt Nam in lại trong Văn bia Nghệ An Nxb Nghệ An 2004 trang 541 nhận thấy có nhiều chữ từ cần được xem lại. Chúng tôi đã tìm đến nơi để khảo sát nhưng chỉ sờ được một số chữ chưa tiếp cận được đầy đủ nguyên văn. Từ đầu năm 2011 vùng đất này đã được phát quang mọi người có thể đến tham quan chiêm ngưỡng một Di sản lịch sử văn hóa có từ 169 năm trước hiện còn nguyên trạng. Ảnh Bia có khổ 63x106cm trán bia hình bán nguyệt chạm đầu rồng. Xung quanh chạm hoa lá xoắn đều. Mặt bia hướng về phía đường bộ. Lòng bia khắc bài thơ thất ngôn bát cú thể Đường luật cỡ chữ lớn. Nối sau 2 câu mở đề và 2 câu thực là 6 dòng chữ cỡ nhỏ chú thích về sự tích và việc hình thành con kênh. Lại tiếp 2 câu luận rồi đến 6 dòng chữ cỡ nhỏ chú thích về sự tích sét đánh nổ tan hòn đá cản dòng mà thuở ấy sức người đành chịu bó tay phải nhờ công tạo hóa mới mở được dòng kênh. Cuối cùng là 2 câu kết của bài thơ và thời điểm khắc bia. Nguyên văn chữ Hán như sau fê 0zhMMW ramffiAWR mxto fên ffim. WM M Wl mW .SMxMm5 Ẳxtw a . ĩi ití Mitw ff . i BSftẦlMẽ5- M tl Ã. ẲMÂ ÌẲ Ừ 1Ễ. mmwM mw .ffimfê @ W3IMM B âM MMX J mWO WtaW0ímMm tm mM MMmn .W M tó@ Wĩl tỉM . 4W W mỄtomBMm A íntì Wi . hi JCiii. m 1 Bản phiên âm Thiết Cảng Oanh hồi tiểu giản vạn phong trung Văn đáo tiền nhân tạ hóa công Thiết Huyệt sơn yêu lưu lạn thạch Thiên Uy cảng khẩu thiển lưu thông. Sử kí Đường thời Cao Biền vi An Nam đô hộ. Biền sử Lâm Phúng .
