Tham khảo tài liệu 'đại cương lịch sử việt nam tập 1 part 9', khoa học xã hội, lịch sử văn hoá phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả | lí trực tiếp của nhà nước nâng cao tính tự trị. Bẩt lực trước tình hình đó năm 1664 nhà nước phải ban hành phép Bình lệ để thu thuế hơn nữa bấy giờ nhà nước chỉ đánh thuế ruộng công. Kết quả là số hộ khẩu lên xuống không thường mà phú dịch vẫn giữ nguyên như cũ dần dần đưa đến chỗ là ké nghèo khó cáng đáng được thành thử ruộng tư của họ phần nhiều lọt vào những nhà hào phú. Những kẻ ruộng đất liền bờ thì đa số là hạng người được miễn trù . Bọn cường hào địa chủ địa phương không những tìm mọỉ cách chiếm đoạt ruộng tư cửa dân và còn lủng đoạn ruộng đất công vốn đã bị nhà nước cát xén rất nhiều. Trong mấy chục năm cuối thế kỉ XVII - đầu thế kỉ XVIII đã diễn ra 9-10 nạn dơi lớn. Nhân đo hình thành hàng loạt địa chủ lớn có hàng trăm mẫu ruộng thậm chí có người có đến 3 000 mẫu ruộng rải ra ở nhiều huyện. Tình hình căng thẳng đến mức năm 1728 chúa Trịnh Cương đã phải kêu lên Ruộng đất rơi hết vào nhà hào phú còn dân nghèo thì khống có một miếng đất cắm dùi . Ngay ở miền thượng du cũng vậy bọn quyền thế làm văn khế giả để chiếm ruộng nên dân muốn cày cấy mà không cố đất . Nông dân nghèo bỏ làng đi lưu tán ngày càng nhiều cuộc sống của họ ngày càng khốn khổ tiều tụy . Ruộng đất công còn lại không nhiều và không đồng đều ở các xã mà hào lí địa phương cùng quan huyện phủ làm việc chia cấp sơ lược không được cồng bằng . Năm 1711 chúa Trịnh lệnh sửa chữa và bổ sung phép quân điền cũ đời Hõng Đức ban hành lại sau khi đã cừ người đi đo đạc lại ruộng đất làm sổ tu tri ở các xã. Theo chính sách mới làng xã được chia lại ruộng công theo tục lệ riêng của mình nhưng các quyền cai thủ dịch không được tự tiện đảo điên vị thứ phân chia theo ý riêng minh những người đã có ruộng tư đủ rồi khống được hưởng ruộng khẩu phần. Tuy nhiên phểp quân điền mối không có tác dụng đáng kể vì như nhận xét của nhà sử học Phan Huy Chú Nước ta duy có trấn Sơn Nam hạ là rất nhiều ruộng và đất bãi công phép quân cấp chỉ nên làm ở xứ ấy là phải còn các xứ khác thì các hạng ruộng công kh ng có máy dù xứ nào .
