Mô hình tài phán Hiến pháp nào cho Việt Nam?

Là sản phẩm của nền dân chủ, hiến pháp được xác định là đạo luật cơ bản và giữ vị trí tối cao trong hệ thống pháp luật. Tính tối cao của hiến pháp mang một nội dung kép: một mặt, các văn bản pháp quy được xây dựng nhằm mục đích cụ thể hoá các nguyên tắc chung nhất được thiết lập trong hiến pháp; mặt khác, bất kỳ quy tắc nào trong hệ thống pháp luật đều phải phù hợp với tinh thần của hiến pháp | Mô hình tài phán Hiến pháp nào cho Việt Nam Là sản phẩm của nền dân chủ hiến pháp được xác định là đạo luật cơ bản và giữ vị trí tối cao trong hệ thống pháp luật. Tính tối cao của hiến pháp mang một nội dung kép một mặt các văn bản pháp quy được xây dựng nhằm mục đích cụ thể hoá các nguyên tắc chung nhất được thiết lập trong hiến pháp mặt khác bất kỳ quy tắc nào trong hệ thống pháp luật đều phải phù hợp với tinh thần của hiến pháp. Bảo đảm tính tối cao của hiến pháp là biện pháp chủ yếu nhằm bảo đảm tính nhất quán của hệ thống pháp luật. Sự nhất quán ấy đến lượt mình có tác dụng tạo ra diện mạo tích cực của luật pháp đối với xã hội như là một công trình có chất lượng và đáng tin cậy một trong những điều kiện cần để pháp luật được tôn trọng thực thi bằng ý thức tự giác của chủ thể. Vấn đề đặt ra là làm thế nào để có được sự bảo đảm ấy trong thực tiễn. Rõ hơn phải làm thế nào để có được một cơ chế kiểm tra hữu hiệu thoả mãn tiêu chí kép một mặt mọi chủ thể trong đời sống chính trị và pháp lý đều có thể dễ dàng tiếp cận cơ quan tài phán hiến pháp với chi phí thấp nhất mỗi khi cần yêu cầu thủ tiêu một quy tắc hay một văn bản quy phạm nào đó với lý do vi hiến mặt khác bản thân cơ quan bảo hiến phải được độc lập trong xét xử để có thể đưa ra phán quyết khách quan vô tư và có tính thuyết phục cao. Quá trình tìm kiếm giải pháp cho vấn đề ấy đã dẫn đến sự ra đời của nhiều mô hình bảo hiến đa dạng ở các nước. Việt Nam cũng đương đầu với cùng một vấn đề đã có cách giải quyết của riêng mình và hiện đang ở một giai đoạn nào đó của lộ trình hoàn thiện giải pháp. 1. Thực trạng hoạt động bảo hiến ở Việt Nam Bảo hiến một phần của chức năng giám sát kiểm tra theo phân công trong hệ thống. Cho đến nay vấn đề bảo hiến không được đặt ra trong luật thực định Việt Nam một cách chuyên biệt mà được coi là một phần của vấn đề chung về bảo đảm tính thống nhất của hệ thống pháp luật. Cơ chế bảo đảm được xây dựng dựa vào tư tưởng chủ đạo theo đó Quốc hội cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất .