Tài liệu ôn thi môn vật do thầy Vũ Đình Hoàng biên soạn lý gồm tổng hợp các bài tập vật lý 12 giúp các bạn học sinh hệ thống lại kiến thức và nắm vững bài hơn. | CHỦ ĐỀ 2 THẤU KÍNH A. TÓM TẮT LÝ THUYẾT. 1. Thấu kính Thấu kính là một khối chất trong suốt giới hạn bởi hai mặt cầu hoặc một mặt phẳng và một mặt cầu. Có 2 loại - Thấu kính rìa mép mỏng - Thấu kính rìa mép dày - Trong không khí thấu kính mép mỏng là thấu kính hội tụ thấu kính mép dày là thấu kính phân kỳ. 2. Đường đi của tia sáng qua thấu kính - Tia sáng qua quang tâm O thì không đổi phương. - Tia sáng song song với trục chính cho tia ló hoặc đường kéo dài qua tiêu điểm ảnh chính. - Tia sáng hoặc đường kéo dài qua tiêu điểm vật chính cho tia ló song song trục chính. 3. Tiêu cự. Mặt phẳng tiêu diện - Tiêu cự f OF. Quy ước Thấu kính hội tụ thì f 0 thấu kính phân kỳ thì f 0. - Mặt phẳng tiêu diện Các tiêu điểm vật phụ ở trên mặt phẳng tiêu diện vật vuông góc với trục chính tại F. Các tiêu điểm ảnh phụ ở trên mặt phẳng tiêu diện ảnh vuông góc với trục chính tại F . 4. Độ tụ - Độ tụ của thấu kính D 1 f. Đơn vị trong hệ SI đơn vị của độ tụ là điôp tiêu cự f tính bằng mét. - Công thức độ tụ tính theo bán kính hai mặt cầu D 7 0 -i T r f nmt R IU Quy ước mặt cầu lồi thì R 0 mặt cầu lõm thì R 0 mặt phẳng thì R . 5. Các công thức về thấu kính vật thật ảo - Quy ước OA d - Vật thật thì d 0 OA d quy ước V Vật ảo thì d . 0 . _ - Ảnh thật thì d 0 OF f - Ảnh ảo thì d 0 - Công thức thấu kính 1 11 - - f d d - Công thức về độ phóng đại ảnh của vật qua thấu kính . _ d ÃB k - d AB trong đó k 0 thì ảnh và vật cùng chiều trái tính chất thật ảo. k 0 thì ảnh và vật ngược chiều cùng tính chất thật ảo. - Các công thức liên quan . d .f d - d -- f d - f d - f d d hrtx v__d _ f hoặc k - d f - d - Công thức khoảng cách vật và ảnh L d d . trong đó nếu vật thật qua thấu kính cho ảnh thật thì L 0 nếu vật ảo qua thấu kính cho ảnh ảo thì L 0 d - f f các trường hợp khác thì thường chia thành hai trường hợp. - Tỉ lệ về diện tích của vật và ảnh A B Ỵ l AB J S k2 - Nếu vật AB tại hai vị trí cho hai ảnh khác nhau A1B1 và A2B2 thì AB 2 A1B1 2. A2B2 2 - Điều kiện để vật thật qua thấu kính cho ảnh .
