Sự chuyển động của mỗi chất gọi là lưu động. Khi khảo sát dòng lưu động, ngoài các thông số trạng thái như áp suất, nhiệt độ. ta còn phải một thông số nữa là tốc độ, kí hiệu là Q. | Chương 6. CÁC QUÁ TRÌNH NHIỆT ĐỘNG THựC TẾ . QUÁ TRÌNH LUƯ ĐỘNG Sự chuyển động của môi chất gọi là lưu động. Khi khảo sát dòng lưu động ngoài các thông số trạng thái như áp suất nhiệt độ . . . . ta còn phải xét một thông số nữa là tốc độ kí hiệu là . Các điều kiện khảo sát Để đơn giản khi khảo sát ta giả thiết - Dòng lưu động là Ổn định nghĩa là các thông số của môi chất không thay đổi theo thời gian . - Dòng lưu động một chiều vận tốc dòng không thay đổi trong tiết diện ngang. - Quá trình lưu động là đoạn nhiệt bỏ qua nhiệt do ma sát và dòng không trao đổi nhiệt với môi trường. - Quá trình lưu động là liên tục các thông số của dòng thay đổi một cách liên tục không bị ngắt quảng và tuân theo phương trình liên tục G . const 6-1 ở đây G lưu lượng khối lượng kg s - vận tốc của dòng m s f diện tích tiết diện ngang của dòng tại nơi khảo sát m2 p - khối lượng riêng của mổi chất kg m3 . Các qui luật chung của của quá trình lưu động . Tốc độ âm thanh Tốc độ âm thanh là tốc độ lan truyền sóng chấn động trong một môi trường nào đó. Tốc độ âm thanh trong môi trường khí hoặc hơi được xác định theo công thức a -ựkpv J kRT 6-2 ở đây a tốc độ âm thanh m s k số mũ đoạn nhiệt p - áp suất môi chất N m2 v thể tích riêng m3 kg R Hằng số chất khí J kg0K T nhiệt độ tuyệt đối của môi chất 0K 55 Từ 6-2 ta thấy tốc độ âm thanh phụ thuộc vào bản chất và các thông số trạng thái của môi chất. Tỉ số giữa tốc độ của dòng vói tốc độ âm thanh được gọi là số Mach ký hiệu là M. - M 6-3 a Khi - o a nghĩa là M 1 ta nói dòng lưu động dưói âm thanh - o a nghĩa là M 1 ta nói dòng lưu động bằng âm thanh - o a nghĩa là M 1 ta nói dòng lưu động trên âm thanh vượt âm thanh. Dòng lưu động trong ống là một hệ hở do đó ta theo định luật nhiệt động I ta có thể viết dq di - vdp 6-4a dq di d - 6-4b . . Quan hệ giữa tốc độ và hình dáng ống Vì dòng đoạn nhiệt có đq 0 nên từ 6-4 ta suy ra d - -vdp 6-5 . d -vdp 6-6 Các đại lượng o v p luôn dương do đó o ngược dấu vói p nghĩa là - Khi .
