Tài liệu giáo trình Công nghệ chế tạo máy_ Chương: Chuẩn trong chế tạo máy | Giáo trình CÔNG NGHỆ CHE TẠG MÁY Lưu Đức BÌNH CHƯƠNG 4 CHUẨN TRGNG CHE TẠG MÁY ĐỊNH NGHĨA VÀ PHÂN LGẠI ĐỊNH NGHĨA Mỗi chi tiết khi được gia công cơ thường có các dạng bề mặt sau bề mặt gia công bề mặt dùng để định vị bề mặt dùng để kẹp chặt bề mặt dùng để đo lường bề mặt không gia công. Trong thực tế có thể có một bề mặt làm nhiều nhiệm vụ khác nhau như vừa dùng để định vị vừa dùng để kẹp chặt hay kiểm tra. Để xác định vị trí tương quan giữa các bề mặt của một chi tiết hay giữa các chi tiết khác nhau người ta đưa ra khái niệm về chuẩn và định nghĩa như sau Chuẩn là tập hợp của những bề mặt đường hoặc điểm của một chi tiết mà căn cứ vào đó người ta xác định vị trí của các bề mặt đường hoặc điểm khác của bản thân chi tiế t đó hoặc của chi tiết khác . Như vậy chuẩn có thể là một hay nhiều bề mặt đường hoặc điểm. Vị trí tương quan của các bề mặt đường hoặc điểm được xác định trong quá trình thiết kế hoặc gia công cơ lắp ráp hoặc đo lường. Việc xác định chuẩn ở một nguyên công gia công cơ chính là việc xác định vị trí tương quan giữa dụng cụ cắt và bề mặt cần gia công của chi tiết để đảm bảo những yêu cầu kỹ thuật và kinh tế của nguyên công đó. PHÂN LGẠI Một cách tổng quát ta có thể phân loại chuẩn trong Chế tạo máy thành các loại như sau Khoa Cơ khí - Trường Đại học Bách khoa 41 Giáo trình CÔNG NGHỆ CHE TẠG MÁY Lưu Đức BÌNH a Chuẩn thiết kế Chuẩn thiết kế là chuẩn được dùng trong quá trình thiết kế. Chuẩn này được hình thành khi lập các chuỗi kích thước trong quá trình thiết kế. Chuẩn thiết kế có thể là chuẩn thực hay chuẩn ảo. ỵO a H. Chuẩn thực nhu mặt A hình dùng để xác định kích thuớc các bậc của trục. Chuẩn ảo nhu điểm O hình là đỉnh hình nón của mặt lăn bánh răng côn dùng để xác định góc côn a. b Chuẩn công nghệ Chuẩn công nghệ đuợc chia ra thành Chuẩn gia công chuẩn lắp ráp và chuẩn kiểm tra. Chuẩn gia công dùng để xác định vị trí của những bề mặt đuờng hoặc điểm của chi tiết trong quá trình gia công cơ. Chuẩn này bao giờ cũng là .
