Nghệ thuật, bởi bản chất của nó, ngay trong mình nó, là một cái gì phổ quát, liên tục và thường trực. Bởi vậy, không bao giờ nó đứng yên mà luôn luôn hiện diện trong những tiếp xúc. Tôi sẽ không nói đến sự tiếp xúc văn hóa nói chung của nghệ thuật Việt Nam trong cả lịch sử lâu dài của nó mà chỉ đề cập riêng đến thời hiện đại và những cuộc tiếp xúc của nó với phương Tây. .