Bài này tập trung nhận xét về sự phát triển và biến đổi các phuong tiện thông tin đại chúng của nước ta cho đến hết nửa đầu thế kỷ 20. Trong bài, tác giả ưu tiên nhận xét về các phương thức truyền thông có tính chất cổ truyền, sau đó là sự xuất hiện của ngôn ngữ báo chí chữ Quốc ngữ, thoạt đầu ở Nam Kỳ, sau đó lan ra cả nước. Bài viết cũng giới thiệu một vài cách đặt vấn đề phân kỳ sự phát triển báo chí của tác giả trước đây ở đô.