Các chất hoạt động bề mặt có chia thành 2 nhóm : * Nhóm các loại xà phòng cổ điển được sản xuất từ các loại dầu mỡ động vật thực vật giàu thành phần acid béo như mỡ bò ,cừu ,dầu cọ ,dầu dừa . Xà phòng là hỗn hợp muối natri (hoặc kali) với acid béo thiên nhiên . * Nhóm 2: phong phú và đa dạng có tính chất như nhóm trên (khả năng thấm ướt, giảm sức căng bề mặt ,tính tẩy rửa) có tên chung là các chất tẩy rửa tổng hợp . -Phần tử chất hoạt động bề. | BÀI 12 XÀ BÔNG VÀ CHẤT HOẠT ĐỘNG BỀ MẶT I. PHÂN LOẠI II. THÀNH PHẦN XÀ BÔNG BỘT GIẶT III. CƠ CHẾ TẦY RỬA IV. NGUYÊN LIỆU 1. Nguyên liệu cho bột giặc 2. Nguyên liệu để sản xuất xà bông V. CÁC PHƯƠNG PHÁP NẤU XÀ BÔNG 1. Phản ứng xà phòng hóa phản ứng thủy phân 2. Các phương pháp nấu xà bông 3. Một số đại lượng vật lý đặc trưng cho chất béo VI. XÀ BÔNG TẮM GỘI XÀ BÔNG THƠM VII. XÀ BÔNG BỘT I. Phân loại Các chất hoạt động bề mặt có chia thành 2 nhóm Nhóm các loại xà phòng cổ điển được sản xuất từ các loại dầu mỡ động vật thực vật giàu thành phần acid béo như mỡ bò cừu dầu cọ dầu dừa . Xà phòng là hỗn hợp muối natri hoặc kali với acid béo thiên nhiên . Nhóm 2 phong phú và đa dạng có tính chất như nhóm trên khả năng thấm ướt giảm sức căng bề mặt tính tẩy rửa có tên chung là các chất tẩy rửa tổng hợp . -Phần tử chất hoạt động bề mặt gồm 2 phần Phần phân cực ưa nước gồm các nhóm - OH .ONa - COOH. Phần không phân cực kị nước là các gốc hydro cacbon có thể là gốc alkyl aryl Khả năng hoạt động bề mặt của chúng phụ thuộc vào - Bản chất của nhóm phân cực . - Phụ thuộc vào vị trí của nhóm phân cực trong mạch cacbon nhóm phân cực ở đầu mạch thường có khả năng tẩy rửa tốt hơn ở giữa mạch nhóm phân cực thông dụng là -COONa SO3Na. Nhóm kỵ nước có cấu tạo mạch thẳng khả năng hoạt động bề mặt tốt hơn mạch nhánh nhóm có thành phần hỗn hợp alkyl và arese tốt hơn alkyl hoặc aryl đơn thuần . Tùy theo đặc tính của nhóm ưa nước người ta chia các chất hoạt động bề mặt tổng hợp thành 3 loại - Loại anion chủ yếu là loại có nhóm SO3- OSO3 -SO3Na - OSO3Na có thể sử dụng trong môi trường acid yếu và nước cứng . R - SO3Na alkyl sunfonat Natri. R có C12 C18 . Thí dụ R - C6H4 - SO3Na . C18H37OSO3Na Sun fat natri của alcol octa dexilyc. -Loại cation là loại có chứa nhóm amin bậc 4 -Loại không ion trung tính Có nhóm phân cực là nhóm - OH ete este. Ar RO - Ch2 - CH2O x -CH2 - CH2 - OH R C18H37 x 10 Thay R Ar phenyl x 20 RcOo CH2 CH2O x Ch CH2 OH RCOO- gốc acid béo x 30 là dis mougal Chất nhũ hóa dầu .