Trong nền thi ca hiện đại Việt Nam, Xuân Quỳnh có một vị trí thật trang trọng. Chị không phải là nhà thơ nữ duy nhất và cũng chưa chắc đã là nhà thơ tài hoa nhất nhưng có lẽ chị lại là nhà thơ được nhắc đến nhiều nhất. Vì khi đọc thơ Xuân Quỳnh, chúng ta không chỉ cảm nhận được những cái hay, cái đẹp của nghệ thuật mà còn vì đằng sau những lời thơ mộc mạc và giản dị ấy chúng ta còn có thể thấy được những. | Nếu có cuộc bầu chọn một nhà thơ nữ xuất sắc nhất của văn học Việt Nam từ sau Cách mạng tháng Tám 1945, chắc hẳn không ít người chọn cái tên Xuân Quỳnh. Trong hơn hai mươi năm cầm bút, chị đã để lại cho đời một di sản văn học quý báu. Trong số ấy, có những bài thơ, câu thơ qua thời gian đã trở thành thân thuộc với biết bao người. Xuân Quỳnh đến với văn chương gần như là duyên nợ. Người phụ nữ ấy đã gắn chặt cuộc đời mình với văn chương như một sự sắp đặt của tạo hóa. Từ một diễn viên múa nổi tiếng chuyển sang một nhà thơ, Xuân Quỳnh đã phải làm lại từ đầu. Những khó khăn, vất vả, những thiếu hụt của điều kiện vật chất không làm cho chị chán nản, thất vọng mà trái lại dường như nó đã làm cho người phụ nữ ấy như kiên cường hơn, kiên định hơn với con đường mà mình đã chọn. Và chính những đứa con tinh thần của chị đã chứng minh cho con đường mà chị quyết định là hoàn toàn đúng đắn. Với Xuân Quỳnh, làm thơ là một công việc cực nhọc nhưng sung sướng. Nhưng dẫu cực nhọc hay sung sướng thì chị cũng được sống với chính mình, sống với bản chất và những suy nghĩ của mình. Hơn nữa, chị còn cống hiến cho cuộc đời rất nhiều từ những tác phẩm của mình. Đó là ước muốn, là lí tưởng không những của chị mà còn là của cả một thế hệ của chị. Cuộc đời không dành cho chị những ưu ái, nếu không muốn nói là đã tạo ra quá nhiều bất công với chị. Thế nhưng, điều đáng quý là, trong mọi khó khăn, vất vả, Xuân Quỳnh đều biết cách tự vươn lên. Nhiều lúc, chị ví mình như những cánh hoa dại, những cánh chuồn chuồn mỏng manh nhưng theo tôi chị chính là cây xương rồng, cây xương rồng giữa sa mạc khô cằn. Có quá không khi nói rằng: nhờ chị mà sự sống được tồn tại ở sa mạc ấy.
