Thanh Hoá có một lịch sử lâu đời, có truyền thống xây dựng làng bản quê hương, chiến đấu bảo vệ cuộc sống, phát triển văn hoá văn nghệ địa phương trong mối quan hệ cộng đồng các dân tộc Kinh, Mường, Thái, Mèo, Dao. với một lịch sử từ thời Núi Đọ, Đông Sơn cho đến ngày nay. Văn nghệ dân gian Thanh Hoá cũng có một quá trình phát triển từ xa xưa, phong phú và đa dạng. Xứ Thanh nổi tiếng với hàng loạt truyện Ông Khổng Lồ gánh núi đào sông, với sử thi Đẻ đất,.