Lipid ở người bao gồm 3 nhóm chính: - Triglycerid (mỡ trung tính): cấu trúc gồm 1 phân tử glycerol và 3 acid béo - Phospholipid: gồm acid béo gắn với phospho nhờ phản ứng ester hóa - Cholesterol Lipid toàn phần trong máu ổn định trong khoảng từ 600 - 800mg/dl, | RỐI LOẠN CHUYỂN HÓA LIPID Ts. Trần Ngọc Dung BM. Sinh lý bệnh – Miễn dịch MỤC TIÊU BÀI GIẢNG: 1. Trình bày được các dạng rối loạn chuyển hóa lipid 2. Trình bày được các loại lipoprotein và các dạng rối loạn lipoprotein 3. Giải thích được cơ chế gây vữa xơ động mạch ĐẠI CƯƠNG VỀ CHUYỂN HÓA LIPID: Mô mỡ Ăn uống Lipid máu Vận chuyển Tổng hợp từ Glucid Tiêu thụ (ở tế bào) (Gan, mô mỡ) Tạo thể ceton Chu trình Krebs (gan) (các tế bào) Lipid ở người bao gồm 3 nhóm chính: - Triglycerid (mỡ trung tính): cấu trúc gồm 1 phân tử glycerol và 3 acid béo - Phospholipid: gồm acid béo gắn với phospho nhờ phản ứng ester hóa - Cholesterol Lipid toàn phần trong máu ổn định trong khoảng từ 600 - 800mg/dl, · Điều hòa chuyển hóa lipid: - Hocmon làm tăng thoái biến lipid: Adrenalin và Noradrenalin thoái biến L mạnh nhất (tác động trực tiếp trên các lipase phụ thuộc hocmon của mô mỡ) làm tăng A. béo tự do / máu rất cao (7 - 8 lần bình thường). Ngoài ra còn có ACTH, các glucocorticoid, . | RỐI LOẠN CHUYỂN HÓA LIPID Ts. Trần Ngọc Dung BM. Sinh lý bệnh – Miễn dịch MỤC TIÊU BÀI GIẢNG: 1. Trình bày được các dạng rối loạn chuyển hóa lipid 2. Trình bày được các loại lipoprotein và các dạng rối loạn lipoprotein 3. Giải thích được cơ chế gây vữa xơ động mạch ĐẠI CƯƠNG VỀ CHUYỂN HÓA LIPID: Mô mỡ Ăn uống Lipid máu Vận chuyển Tổng hợp từ Glucid Tiêu thụ (ở tế bào) (Gan, mô mỡ) Tạo thể ceton Chu trình Krebs (gan) (các tế bào) Lipid ở người bao gồm 3 nhóm chính: - Triglycerid (mỡ trung tính): cấu trúc gồm 1 phân tử glycerol và 3 acid béo - Phospholipid: gồm acid béo gắn với phospho nhờ phản ứng ester hóa - Cholesterol Lipid toàn phần trong máu ổn định trong khoảng từ 600 - 800mg/dl, · Điều hòa chuyển hóa lipid: - Hocmon làm tăng thoái biến lipid: Adrenalin và Noradrenalin thoái biến L mạnh nhất (tác động trực tiếp trên các lipase phụ thuộc hocmon của mô mỡ) làm tăng A. béo tự do / máu rất cao (7 - 8 lần bình thường). Ngoài ra còn có ACTH, các glucocorticoid, GH, thyroxin. . . _ Hocmon làm tăng tổng hợp lipid: Insulin: quá trình tổng hợp L từ G, thoái hóa lipid. Ngoài ra còn có prostaglandin E tác động tương tự như Insulin. RỐI LOẠN CHUYỂN HÓA LIPID Béo phì: Tình trạng tích lủy mỡ quá mức trọng lượng cơ thể thêm 20% mức quy định, đánh giá qua chỉ số BMI (Body Mass Index = Chỉ số khối cơ thể), BT từ 18,5 – 23. Cơ chế : - Ăn nhiều: - Giảm huy động mỡ - Vấn đề béo di truyền Xếp loại BMI = Wkg /h2 (m) Nguy cơ Gầy Bình thường Thừa cân có nguy cơ Béo phì độ 1 Béo phì độ 2 <18,5 18,5 – 22,9 23 23 – 24,9 25 –29,9 30 Tiêu chuẩn BT Tăng Tăng vừa nặng Xếp loại béo phì theo BMI (Đề nghị cho khu vực châu Á – WHO 2000) 2. Gầy: Tình trạng trọng lượng cơ thể thấp hơn 20% so với mức quy định Cơ chế: - Gầy do cung cấp: Do đói, kém hấp thu (trong nôn, tiêu chảy, cắt đoạn dạ dày, ruột), các bệnh gây chán ăn (UT, thần kinh, lo âu). - Gầy do sử dụng: sốt kéo dài, UT giai đoạn cuối. - Gầy do RL thần kinh, nội tiết: tổn thương TT thèm ăn, stress,