Qua gần 3 năm thực hiện, Chương trình xây dựng nông thôn mới (NTM) của Việt Nam vẫn chưa đạt được như kết quả trông đợi. Trên cơ sở đánh giá thực trạng triển khai chương trình NTM, bài viết này chỉ ra những bất cập và đề xuất một số giải pháp về chính sách nhằm hoàn thiện chương tình NTM ở nước ta. Sự chưa phù hợp trong bộ tiêu chí đánh giá, cách tiếp cận “ dội ở trên xuống”, sự thiên lệch trong lựa chọn các xã điểm, chất lượng quy hoạch NTM thấp, chưa phát huy thật tốt sự tham gia. | về công tác quy hoạch nông thôn mới (đất, giao thông, thủy lợi, cư dân, nhà ở nông thôn, tầng nông thôn) phù hợp với từng vùng miền (nông thôn đồng bằng thuần nông, nông thôn giáp đô thi, nông thôn miền núi, nông thôn vùng đất trũng, vùng cao) để có kết quả quy hoạch nông thôn phù hợp với từng địa phương, tránh tình trạng dập khuôn máy móc như hiện nay. Cần sớm ban hành bộ thông tư hướng dẫn quy hoạch khu dân cư nông thôn, nhà ở nông thôn phù hợp với từng vùng miền, từng đặc trưng văn hóa của các dân tộc và cụm cư dân nông thôn. Các cán bộ làm tư vấn xây dựng các đề án phát triển nông thôn của các xã điểm cần phải có cách tiếp cận có sự tham gia nhất là sự tham gia đa ngành của các chuyên gia và của người dân trong xây dựng kế hoạch và quy hoạch nông thôn mới. Khi nghiệm thu các đề án mà tư vấn xây dựng phải coi trọng tính khả thi của đề án, đề án có phát huy được sự tham gia của dân trong xây dựng, đóng góp và thực hiện, giám sát, kiểm tra, hưởng lợi và quản lý trong quá trình phát triển nông thôn.
