Nồng độ bilirubin ở người lớn 1mg/dl (2mg/dl vàng da). Trẻ sơ sinh vàng da khi bilirubin 7mg/dl. 25-50% trẻ đủ tháng vàng da sau sinh, đẻ non bị nhiều hơn. 6,1% trẻ đủ tháng có bilirubin máu 12,9mg/dl, 3% trên 15mg/dl. | Vàng da tăng Bilirubin tự do máu ở trẻ sơ sinh BS CKII. Trần Liên Anh Khoa Sơ sinh-Bệnh viện Nhi Trung ương Dịch tễ Nồng độ bilirubin ở người lớn 1mg/dl (>2mg/dl vàng da). Trẻ sơ sinh vàng da khi bilirubin >7mg/dl. 25-50% trẻ đủ tháng vàng da sau sinh, đẻ non bị nhiều hơn. 6,1% trẻ đủ tháng có bilirubin máu 12,9mg/dl, 3% trên 15mg/dl. Bilirubin là sản phẩm dáng hoá của Hb (Hem) tại liên võng nội mô. Tạo bilirubin : Đủ tháng 3 - 10mg/kg/ngày Người lớn 3-4mg/kg/ngày 1g Hb tạo 34mg bilirubin. 75% bilirubin được tạo thành do vỡ hồng cầu. 25% từ tạo hồng cầu không hiệu quả. Nguồn gốc SƠ ĐỒ CHUYỂN HOÁ BILIRUBIN Hb Globin Hem Vào da, t/c dưới da Bilirubin TD Bilirubin GT + albumin Glucuronosyl Transpherase Gan+ Bilirubin TT Đường mật Ruột Beta -glucuronidase Stercobilinogen, Urobilinogen Đào thải theo phân Tái hấp thu máu Thải qua nước tiểu VÀNG DA SINH LÝ 1. Nguyên nhân : Tăng sản xuất bilirubin - Khối lượng HC/kg của trẻ sơ sinh lớn hơn. - Đời sống HC ngắn hơn (90 ngày | Vàng da tăng Bilirubin tự do máu ở trẻ sơ sinh BS CKII. Trần Liên Anh Khoa Sơ sinh-Bệnh viện Nhi Trung ương Dịch tễ Nồng độ bilirubin ở người lớn 1mg/dl (>2mg/dl vàng da). Trẻ sơ sinh vàng da khi bilirubin >7mg/dl. 25-50% trẻ đủ tháng vàng da sau sinh, đẻ non bị nhiều hơn. 6,1% trẻ đủ tháng có bilirubin máu 12,9mg/dl, 3% trên 15mg/dl. Bilirubin là sản phẩm dáng hoá của Hb (Hem) tại liên võng nội mô. Tạo bilirubin : Đủ tháng 3 - 10mg/kg/ngày Người lớn 3-4mg/kg/ngày 1g Hb tạo 34mg bilirubin. 75% bilirubin được tạo thành do vỡ hồng cầu. 25% từ tạo hồng cầu không hiệu quả. Nguồn gốc SƠ ĐỒ CHUYỂN HOÁ BILIRUBIN Hb Globin Hem Vào da, t/c dưới da Bilirubin TD Bilirubin GT + albumin Glucuronosyl Transpherase Gan+ Bilirubin TT Đường mật Ruột Beta -glucuronidase Stercobilinogen, Urobilinogen Đào thải theo phân Tái hấp thu máu Thải qua nước tiểu VÀNG DA SINH LÝ 1. Nguyên nhân : Tăng sản xuất bilirubin - Khối lượng HC/kg của trẻ sơ sinh lớn hơn. - Đời sống HC ngắn hơn (90 ngày so với 120 ngày). - Quá trình tạo HC không hiệu quả. Tăng chu trình gan ruột : - Men beta-glucuronidase tại ruột cao tái hấp thu bilirubin. - Lượng VK chí tại ruột còn thấp. - Nhu động ruột kém. Chức năng gan : - Liên kết ligandin kém. - Tiếp hợp thành bilirubin TT kém (men UDPGT thấp). - Chức năng bài tiết bilirubin vào đường mật kém. NỒNG ĐỘ BILIRUBIN Đủ tháng : 6-8mg/dl ngày thứ 3, sau giảm dần, tăng 12mg/dl vẫn sinh lý. Đẻ non : 10 – 12mg/dl ngày thứ 5, có thể >15. Vàng da bệnh lý Phân biệt : Vàng da xuất hiện sớm 24h đầu. Nồng độ bilirubin tăng cao (trên mức sinh lý), tăng nhanh. Lâm sàng : vàng da (Theo mức độ Krammer-1969), mệt, li bì, kém ăn, nôn trớ, thở nhanh hay cơn ngừng thở, thân nhiệt không ổn định. Vµng da Bilirubin m¸u (mg/dl) 1. MÆt 4 – 8 2. PhÇn th©n trªn rèn 5 – 12 3. PhÇn th©n díi rèn 8 – 16 4. C¸nh tay, c¼ng ch©n 11 – 18 5. Bµn ch©n, tay >15 Nguyên nhân (yếu tố nguy cơ vàng da) Gia đình đã có trẻ bị vàng da do tan máu, tính chất gia đình. Mẹ bị đái tháo đường,
