Triết học là hỡnh thỏi ý thức xó hội ra đời từ khi chế độ cộng sản nguyên thuỷ được thay thế bằng chế độ chiếm hữu nô lệ. Những triết học đầu tiên trong lịch sử xuất hiện vào khoảng thế kỷ VIII – VI trước công nguyên ở Ấn Độ cổ đại, Trung quốc cổ đại, Hy Lạp và La Mó cổ đại và ở các nước khác. nước khác. Theo quan điểm của mác xít triết học là một hỡnh thỏi ý thức xó hội, là học thuyết về những nguyờn tắc chung nhất của tồn tại và. | Triết học Trung quốc là nền triết học có truyền thống lịch sử lâu đời nhất, hỡnh thành cuối thiờn niờn kỷ II đầu thiên niên kỷ I trước công nguyên. Đó là những kho tàng tư tưởng phản ánh lịch sử phát triển của những quan điểm của nhân dân Trung hoa về tự nhiờn, xó hội và quan hệ con người với thế giới xung quanh, họ coi con người là tiểu vũ trụ trong hệ thống lớn. trời đất với ta cùng sinh, vạn vật với ta là một. Như vậy con người cũng chứa đựng tất cả những tính chất, những điều huyền bí của vũ trụ bao la. Từ điều này cho ta thấy hỡnh thành ra cỏc khuynh hướng như: khuynh hướng duy tâm của Mạnh Tử thỡ cho rằng vũ trụ, vạn vật đều tồn tại trong ý thức chủ quan vầ trong ý niệm đạo đức Trời phú cho con người. Ông đưa ra quan điểm “vạn vật đều có đầy đủ trong ta”. Ta tự xột mỡnh mà thành thực, thỡ cú cỏi thỳ vui nào lớn hơn nữa. Ông dạy mọi người phải đi tỡm chõn lý ở ngoài thế giới khỏch quan mà chỉ cần suy xột ở trong tõm, “tận tõm” của mỡnh mà thụi. Như vậy theo ông chỉ cần tĩnh tâm quay lại với chính mỡnh thỡ mọi sự vật đều yên ổn, không có gỡ vui thỳ hơn. Cũn theo Thiện Ung thỡ cho rằng: vũ trụ trong lũng ta, lũng ta là vũ trụ. Đối với khuynh hướng duy vật thô sơ - kinh dịch thỡ biết đến cùng cái tính của con người thỡ cũng cú thể biết đến cái tính của vạn vật, trời đất: trời có chín phương, con người có chín khiếu. Ở phương Đông khuynh hướng duy vật chưa rừ ràng đôi khi cũn đan xen với duy tâm, mặc dù nó là kết quả của quá trỡnh khỏi quỏt những kinh nghiệm thực tiến lõu dài của nhõn dõn Trung hoa thời cổ đại. Quan điểm duy vật được thể hiện rừ ở học thuyết Âm dương, tuy nó cũn mang tớnh chất trực quan, chất phỏc, ngõy thơ và có những quan điểm duy tâm, thần bí về lịch sử xó hội nhưng trường phái triết học này đó bộ lộ rừ khuynh hướng duy vật và tư tưởng biện chứng tự phỏt của mỡnh trong quan điểm về cơ cấu và sự vận động, biến hoá của sự vật hiện tượng trong tự nhiên cũng như trong xó hội.
