Bài viết này sẽ phân tích các động lực và bản chất địa chính trị của các lần mở rộng Liên minh Châu Âu từ lần mở rộng thứ nhất năm 1973 đến lần mở rộng thứ 5 (năm 20042007) với sự tham gia của 10, trong đó có 8 nước Đông và Đông Nam Âu, từng trên 40 năm thuộc khối xã hội chủ nghĩa do Liên Xô chi phối. Cái mà Tổng thống Liên bang Nga V. Putin từng gọi là ‘thảm hoạ địa chính trị’ của thế giới đương đại có thực sự là thảm hoạ với.