Bài 8 Quá trình chuyển biến của độc chất trong môi trường thuộc bài giảng Độc tố hóa học môi trường, sẽ trình bày nguyên lý hoạt động của một số chất độc, các phương thức gây độc, các nhân tố môi trường ảnh hưởng đến độ độc và hoạt tính của độc chất,. để nắm rõ hơn nội dung kiến thức trong bài học này. | QUÁ TRÌNH CHUYỂN BIẾN CỦA ĐỘC CHẤT TRONG MÔI TRƯỜNG Nguyên lý hoạt động của một chất độc Hoạt động của chất độc phụ thuộc vào: Nồng độ chất độc Tính chất hóa lý chất độc Cấu trúc của chất độc Thành phần, tính chất hóa lý học của môi trường Các phương thức gây độc Phương thức ức chế kìm hãm Phương thức ức chế thuận nghịch Phương thức cộng hưởng Phương thức ức chế kìm hãm Cấu trúc của chất độc gần giống với cấu trúc của một chất sinh hóa cần thiết cho tế bào. Khi xâm nhập vào trong tế bào, các chất độc sẽ tham gia phản ứng và làm cho phản ứng sinh hóa trong tế bào bị ngừng trệ hay thay đổi. Các chất độc dạng này thường có cấu trúc giống các loại hocmon nội tiết tố khác nhau. ức chế kìm hãm Phương thức ức chế thuận nghịch Phân tử chất độc có chứa nhóm chức giống với nhóm chức của phân tử sinh học trong tế bào. Khi xâm nhập vào trong tế bào, nó có khả năng cạnh tranh phản ứng với các chất trong tế bào và phá vỡ các chuỗi phản ứng sinh học trong tế bào. Đôi khi chất độc không tham gia . | QUÁ TRÌNH CHUYỂN BIẾN CỦA ĐỘC CHẤT TRONG MÔI TRƯỜNG Nguyên lý hoạt động của một chất độc Hoạt động của chất độc phụ thuộc vào: Nồng độ chất độc Tính chất hóa lý chất độc Cấu trúc của chất độc Thành phần, tính chất hóa lý học của môi trường Các phương thức gây độc Phương thức ức chế kìm hãm Phương thức ức chế thuận nghịch Phương thức cộng hưởng Phương thức ức chế kìm hãm Cấu trúc của chất độc gần giống với cấu trúc của một chất sinh hóa cần thiết cho tế bào. Khi xâm nhập vào trong tế bào, các chất độc sẽ tham gia phản ứng và làm cho phản ứng sinh hóa trong tế bào bị ngừng trệ hay thay đổi. Các chất độc dạng này thường có cấu trúc giống các loại hocmon nội tiết tố khác nhau. ức chế kìm hãm Phương thức ức chế thuận nghịch Phân tử chất độc có chứa nhóm chức giống với nhóm chức của phân tử sinh học trong tế bào. Khi xâm nhập vào trong tế bào, nó có khả năng cạnh tranh phản ứng với các chất trong tế bào và phá vỡ các chuỗi phản ứng sinh học trong tế bào. Đôi khi chất độc không tham gia phản ứng nhưng gắn kết vào phân tử tế bào bằng nhóm chức gọi là phương thức ức chế thuận nghịch ức chế thuận nghịch Cơ chế ức chế thuận nghịch của chất độc POPs - Persistent Organic Pollutants POPs Aûnh hưởng của POPs Có cấu tạo gần giống các hocmon nội tiết tố ở tuyến yên, tuyến giáp, tuyến tụ. Aûnh hưởng đến phát triển chiều cao, giới tính Aûnh hưởng của POPs Alkyl phenol Alkyl phenol Làm mất cân bằng giới tính ở cá hồi Gây hiện tượng lưỡng tính Tỷ lệ protein trong lòng đỏ trong trứng cá đực nhiều hơn trứng cá cái Phương thức cộng hưởng Chất độc là một chất sinh học nhưng với một nồng độ vượt mức quá cao làm cho một loại phản ứng nào đó trong tế bào thay đổi tốc độ phản ứng và như vậy dẫn theo một loạt thay đổi khác trong chuỗi phản ứng sinh học của tế bào. Đơn vị đo độc tính Các loại ảnh hưởng chính của một chất độc: Khả năng gây ung thư. Aûnh hưởng đến các hocmon. Aûnh hưởng đến hệ nội tiết tố sinh vật. Aûnh hưởng đến khả năng sinh sản của sinh vật. Aûnh hưởng lên hệ miễn dịch.
