Bài 9 Thị trường độc quyền, mục tiêu chương học này giúp người học hiểu nguồn gốc của độc quyền và thấy ý nghĩa của sức mạnh thị trường, hiểu qui tắc hoạt động của nhà độc quyền bán; thấy sự khác biệt giữa thị trường cạnh tranh và độc quyền, tính phi hiệu quả của độc quyền và sự can thiệp của Chính phủ trên thị trường độc quyền đôi khi là cần thiết; thấy sự phân biệt giá làm tăng lợi nhuận của nhà độc quyền. | KINH TẾ VI MÔ Bài giảng 9 Thị trường độc quyền MỤC TIÊU CÁC NỘI DUNG CHÍNH CÁC CẤU TRÚC THỊ TRƯỜNG Các tiêu thức Cạnh tranh hoàn hảo Cạnh tranh độc quyền Độc quyền nhóm Độc quyền hoàn toàn Số lượng người mua Rất nhiều Rất nhiều Rất nhiều Rất nhiều Số lượng người bán Rất nhiều Rất nhiều Một nhóm Duy nhất một hãng Mức độ giống nhau của sản phẩm Hoàn toàn đồng nhất Giống, có khác biệt *Khác, thay thế được *Giống Duy nhất, không có sản phẩm thay thế Gia nhập/ Rời bỏ ngành Tự do Tự do Có rào cản Có rào cản Tương tác chiến lược Không Không Có Không SỨC MẠNH CỦA NHÀ ĐỘC QUYỀN NGUỒN GỐC ĐỘC QUYỀN DOANH THU CỦA NHÀ ĐỘC QUYỀN DOANH THU CỦA NHÀ ĐỘC QUYỀN (với hàm cầu Q = 7 – P) P Q TR AR MR 7 6 5 4 3 2 1 0 0 1 2 3 4 5 6 7 0 6 10 12 12 10 6 0 -- 6 5 4 3 2 1 0 -- 6 4 2 0 -2 -4 -6 SO SÁNH CẠNH TRANH & ĐỘC QUYỀN SO SÁNH DOANH THU CỦA DN CẠNH TRANH & ĐỘC QUYỀN CẠNH TRANH ĐỘC QUYỀN TR AR, MR q DOANH THU BIÊN VÀ GIÁ BÁN CỦA NHÀ ĐỘC QUYỀN MR = d(TR)/dQ = d()/dQ = + = P.() | KINH TẾ VI MÔ Bài giảng 9 Thị trường độc quyền MỤC TIÊU CÁC NỘI DUNG CHÍNH CÁC CẤU TRÚC THỊ TRƯỜNG Các tiêu thức Cạnh tranh hoàn hảo Cạnh tranh độc quyền Độc quyền nhóm Độc quyền hoàn toàn Số lượng người mua Rất nhiều Rất nhiều Rất nhiều Rất nhiều Số lượng người bán Rất nhiều Rất nhiều Một nhóm Duy nhất một hãng Mức độ giống nhau của sản phẩm Hoàn toàn đồng nhất Giống, có khác biệt *Khác, thay thế được *Giống Duy nhất, không có sản phẩm thay thế Gia nhập/ Rời bỏ ngành Tự do Tự do Có rào cản Có rào cản Tương tác chiến lược Không Không Có Không SỨC MẠNH CỦA NHÀ ĐỘC QUYỀN NGUỒN GỐC ĐỘC QUYỀN DOANH THU CỦA NHÀ ĐỘC QUYỀN DOANH THU CỦA NHÀ ĐỘC QUYỀN (với hàm cầu Q = 7 – P) P Q TR AR MR 7 6 5 4 3 2 1 0 0 1 2 3 4 5 6 7 0 6 10 12 12 10 6 0 -- 6 5 4 3 2 1 0 -- 6 4 2 0 -2 -4 -6 SO SÁNH CẠNH TRANH & ĐỘC QUYỀN SO SÁNH DOANH THU CỦA DN CẠNH TRANH & ĐỘC QUYỀN CẠNH TRANH ĐỘC QUYỀN TR AR, MR q DOANH THU BIÊN VÀ GIÁ BÁN CỦA NHÀ ĐỘC QUYỀN MR = d(TR)/dQ = d()/dQ = + = P.() + P (nghịch đảo của HSCG) = P(1/EP + 1) * MR chỉ bằng P khi cầu hoàn toàn co giãn (DN cạnh tranh hoàn hảo) * Nếu không, MR sẽ nhỏ hơn P QUI TẮC ỨNG XỬ CỦA NHÀ ĐỘC QUYỀN ĐỂ TỐI ĐA HÓA LỢI NHUẬN QUY TẮC ĐỊNH GIÁ MR = P ( 1/EP + 1 ) Tối đa hóa lợi nhuận khi MR = MC nên: MC = P ( 1/EP + 1 ) Vậy P = MC 1 + 1/ EP QUY TẮC ĐỊNH GIÁ Ví dụ: Nếu độ co giãn theo giá của cầu là -4 và chi phí biên là 9 USD theo 1 đơn vị, giá nhà độc quyền sẽ phải đặt để tối đa hóa lợi nhuận là??? 9 / (1 – 1/4 ) = 12 USD/ đơn vị. NHÀ ĐỘC QUYỀN ĐẶT GIÁ CAO HƠN CHI PHÍ BIÊN Sức mạnh của nhà độc quyền??? Tuy nhiên: Sức mạnh của nhà độc quyền không phải là vô hạn, nếu cầu là rất co giãn ( tức EP là 1 số âm lớn) thì giá sẽ gần bằng với chi phí biên và lúc đó thị trường sẽ giống như thị trường cạnh tranh. Trên thực tế, khi cầu rất co giãn, độc quyền sẽ ít có lợi. QUI TẮC TỐI ĐA HÓA LỢI NHUẬN P MC AC PM QM C A B O π M CÂN BẰNG DÀI HẠN CỦA THỊ TRƯỜNG ĐỘC QUYỀN ĐO LƯỜNG PHÚC LỢI ĐO LƯỜNG PHÚC LỢI ĐO LƯỜNG PHÚC LỢI P Q (S) .
