Tài liệu Hướng dẫn kỹ thuật sản xuất hạt giống bắp lai giúp người đọc biết được các kỹ thuật sản xuất hạt giống bắp lai: cách ly, tỉ lệ hàng bố hàng mẹ, khử cây lẫn và cây không bình thường, tút cờ hàng mẹ, kỹ thuật gieo trồng và chăm sóc. | HƯỚNG DẪN KỸ THUẬT SẢN XUẤT HẠT GIỐNG BẮP LAI I. CÁCH LY 1. MỤC ĐÍCH: không cho các bắp trên hàng mẹ bị thụ phấn bới phấn các cây bắp lạ. 2. PHƯƠNG PHÁP: tùy điều kiện cụ thể từng nơi mà áp dụng một trong hai phương pháp sau: + Cách ly không gian: bố trí khu sản xuất hạt giống bắp lai cách khu vực trồng các giống bắp khác ít nhất từ 400 – 500 m. + Cách ly thời gian: bố trí thời gian gieo thích hợp sao cho ruộng sản xuất giống bắp lai trỗ cờ và phun râu trước hoặc sau thời giàn trỗ cờ - phun râu của các giống bắp lai khác gieo trồng cạnh đó ít nhất 20 ngày. II. TỈ LỆ HÀNG BỐ HÀNG MẸ: + Tuỳ theo khả năng cung cấp phấn của bố, thời tiết khí hậu khi bắp trỗ cờ, tung phấn . mà xác định tỉ lệ hàng bố, hàng mẹ sao cho đủ hạt phấn trong quá trình thụ phấn. + Tỉ lệ hàng bố - mẹ thường áp dụng là: - Một hàng bố - ba hàng mẹ. - Hai hàng bố - bốn hàng mẹ. - Hai hàng bố - năm hàng mẹ. + Chú ý khi gieo xong phải đánh dấu để phân biệt hàng bố, hàng mẹ, đánh rãnh, lên luống theo một hướng thống nhất để tiện chăm sóc, theo dõi, khử cây lẫn và khử cờ hàng mẹ. III. KHỬ CÂY LẪN VÀ CÂY KHÔNG BÌNH THƯỜNG: 1. Mục đích: loại bỏ triệt để những cây bắp không đúng giống, những cây dị dạng, bị bệnh, những cây trỗ cờ quá sớm hoặc quá muộn ra khỏi hàng bố và hàng mẹ. 2. Phương pháp: trong suốt quá trình từ gieo – thu hoạch phải thường xuyên kiểm tra loại bỏ những cây bắp lẫn, đặc biệt là thời kỳ trước khi trỗ cờ - tung phấn đối với hàng bố và trứơc khi thu hoạch đối với hàng mẹ. Căn cứ vào đặc điểm của bố, mẹ để loại bỏ những cây không bình thường về chiều cao cây, chiều cao đóng bắp, màu sắc lá, màu sắc cờ, râu và dạng hạt, màu hạt . IV. TÚT CỜ HÀNG MẸ: 1. Mục đích: đảm bảo không cho phấn của cây mẹ nào tham gia thụ phấn. Đây là một trong các yếu tố quyết định độ thuần di truyền của hạt lai sau này. 2. Phương pháp: - Khi các hàng bắp mẹ bắt đầu nhú cờ phải thường xuyên kiểm tra đồng ruộng, mỗi ngày hai lần vào 8 – 9 giờ sáng và 3 – 4 giờ chiều, đi dọc theo các hàng bắp mẹ tút hết cờ của các cây mẹ khi chưa kịp tung phấn, đồng thời loại bỏ cây lẫn, cây không bình thường. - Chú ý phải tút sạch không để sót các nhánh dưới của bông cờ. V. KỸ THUẬT GIEO TRỒNG VÀ CHĂM SÓC Thời vụ: gieo trồng vào thời vụ tốt nhất của vùng và tránh bắp giống chín vào thời kỳ có mưa lớn, độ ẩm không khí cao. Lượng giống gieo: 17 – 20 kg/ha (tùy thuộc vào kích thước hạt) Cày bừa kỹ, dọn sạch thân lá của cây vụ trước, san phẳng mặt ruộng, đảm bảo độ ẩm đất khi gieo 70 – 80% độ ẩm tối đa đồng ruộng, nếu đất khô phải tưới nước vào rãnh và phủ một lớp đất mỏng rồi mới gieo hạt. Khoảng cách: Hàng cách hàng 70 – 75 cm, Cây cách cây 25 – 30 cm, Mật độ: 4,2 – 5,3 vạn cây/ha. Nên làm bầu cây con, chăm sóc tốt để cây khoẻ, phát triển tốt và không để lẫn bố, mẹ. + Để tăng lượng phấn bổ sung nên trồng thêm 1 – 2 hàng bố xung quanh ruộng sản xuất. + Phân bón cho 1 ha: 150 – 200 N, 80 – 100 P2O5, 60 K2O, phân chuồng 5 – 10 tấn. + Cách bón: - Bón lót toàn bộ phân chuồng và phân lân, phân đạm có thể bón 30 – 50 kg/ha, lưu ý không để hạt tiếp xúc với phân. - Bón thúc đợt 1: 50 – 70 N và 30 K2O kết hợp với xới xáo và làm cỏ. - Bón thúc lần 2: 60 – 80 N và 30 K2O kết hợp với làm cỏ và vun gốc. + Tưới tiêu: tùy theo thời vụ mà tiến hành tưới bổ xung hoặc tưới định kỳ sao cho cây sinh trưởng và phát triển bình thường, tránh không đề ruộng sản xuất bị hạn vào giai đoạn trước khi trỗ cờ 7 – 10 ngày, giai đoạn chín sữa. + Không để ruộng ngập và úng nước.
