Bài giảng Tiêu chảy - Táo bón trình bày định nghĩa, đặc điểm, cơ chế bệnh sinh, nguyên nhân của một số loại bệnh tiêu chảy và táo bón, tiêu chảy cấp, tiêu chảy mạn, tiếp cận bệnh nhân tiêu chảy và táo bón. Đây là tài liệu tham khảo dành cho sinh viên ngành Y. | Tiêu chảy – Táo bón ThS BS Quách Trọng Đức Bộ Môn Nội – Đại Học Y Dược TP HCM Tiêu chảy Tình traïng ñi tieâu phaân loûng > 2 laàn / ngaøy Löôïng phaân > 200g/ngaøy. Phaân loaïi tuøy thôøi gian diễn tieán 4 tuaàn: maïn Ñònh nghóa Giaû tieâu chaûy (pseudodiarrhea): ñi caàu nhieàu laàn, nhöng moãi laàn ñi chæ ñöôïc chuùt ít phaân, ñi keøm vôùi trieäu chöùng buoát moùt. Tieâu khoâng töï chuû: beänh nhaân khoâng töï kieåm soaùt ñöôïc tình traïng thoaùt phaân. Phaân bieät Cô cheá beänh sinh 4 cô cheá chính: Tieâu chaûy thaåm thaáu Tieâu chaûy dòch tieát Tieâu chaûy do vieâm (dòch ró) Tieâu chaûy do roái loaïn vaän ñoäng ruoät Phoái hôïp caùc cô cheá treân Cô cheá beänh sinh Tieâu chaûy thaåm thaáu: Nieâm maïc ruoät hoaït ñoäng nhö moät maøng baùn thaám Khi trong loøng ruoät coù moät löôïng lôùn caùc chaát coù tính thaåm thaáu cao nhöng khoâng ñöôïc haáp thu (thuoác taåy xoå, caùc thuoác chöùa Magne sulfate ). Noàng ñoä thaåm thaáu cao trong loøng ruoät seõ gaây ra söï di chuyeån Na+ vaø nöôùc vaøo trong loøng ruoät. Ngöøng dieãn tieán neáu beänh nhaân nhòn ñoùi. Cô cheá beänh sinh Tieâu chaûy dòch tieát: Hieän dieän chaát coù taùc duïng kích thích söï baøi tieát nöôùc vaø Cl- vaøo trong loøng ruoät. Ñoäc toá cuûa vi khuaån (Vibrio cholerae, E. coli, S. aureus, Baccillus cereus) Moät soá thuoác nhuaän tröôøng. Cô cheá beänh sinh Tieâu chaûy do vieâm (dòch ræ): Thöôøng do nhieãm caùc taùc nhaân xaâm laán nieâm maïc Taïi vuøng nieâm maïc bò toån thöông: Baøi tieát nhaày, maùu, muû, protein vaøo loøng ruoät. Roái loaïn khaû naêng haáp thu nöôùc, ion vaø caùc chaát hoøa tan. Prostaglandine do hieän töôïng vieâm nhieãm taïo ra coøn laøm taêng tieát vaø taêng nhu ñoäng ruoät goùp phaàn vaøo cô cheá gaây tieâu chaûy. Cô cheá beänh sinh Tieâu chaûy do vieâm (dòch ræ): Taùc nhaân Vi truøng: Shigella Salmonella Campylobacter Yersinia Clostridium difficile KST: Entamoeba histolitica Cô | Tiêu chảy – Táo bón ThS BS Quách Trọng Đức Bộ Môn Nội – Đại Học Y Dược TP HCM Tiêu chảy Tình traïng ñi tieâu phaân loûng > 2 laàn / ngaøy Löôïng phaân > 200g/ngaøy. Phaân loaïi tuøy thôøi gian diễn tieán 4 tuaàn: maïn Ñònh nghóa Giaû tieâu chaûy (pseudodiarrhea): ñi caàu nhieàu laàn, nhöng moãi laàn ñi chæ ñöôïc chuùt ít phaân, ñi keøm vôùi trieäu chöùng buoát moùt. Tieâu khoâng töï chuû: beänh nhaân khoâng töï kieåm soaùt ñöôïc tình traïng thoaùt phaân. Phaân bieät Cô cheá beänh sinh 4 cô cheá chính: Tieâu chaûy thaåm thaáu Tieâu chaûy dòch tieát Tieâu chaûy do vieâm (dòch ró) Tieâu chaûy do roái loaïn vaän ñoäng ruoät Phoái hôïp caùc cô cheá treân Cô cheá beänh sinh Tieâu chaûy thaåm thaáu: Nieâm maïc ruoät hoaït ñoäng nhö moät maøng baùn thaám Khi trong loøng ruoät coù moät löôïng lôùn caùc chaát coù tính thaåm thaáu cao nhöng khoâng ñöôïc haáp thu (thuoác taåy xoå, caùc thuoác chöùa Magne sulfate ). Noàng
