Bài giảng Thủy văn công trình: Chương 2 - Sự hình thành dòng chảy sông ngòi có nội dung trình bày về hệ thống sông ngòi – lưu vực sông; các nhân tố khí hậu, khí tượng; dòng chảy sông ngòi; phương trình cân bằng nước. | Chương 2 Sự hình thành dòng chảy sông ngòi I. Hệ thống sông ngòi – Lưu vực sông 1. Hệ thống sông ngòi Sông ngòi được hình thành dưới tác động bào mòn của dòng chảy do nước mưa hoặc tuyết tan Sông là một dải lãnh thổ trên đó có dòng nước chảy tương đối lớn và tương đối ổn định. Một tập hợp những sông suối gồm một sông chính và các phụ lưu phân lưu lớn nhỏ có liên quan chặt chẽ với nhau về dòng chảy và lưu vực tập trung nước được gọi là hệ thống sông. Ví dụ: HT sông Hồng: sông Hồng và các sông Đà, Thao, Lô, Gâm HT sông Mã: sông Mã và các sông Chu, Âm, Bưởi Phân loại và phân cấp hệ thống sông Phân loại: HT sông hình nan quạt HT sông hình lông chim HT sông hình cành cây HT sông hình song song Một hệ thống sông lớn thường có hình dạng hỗn hợp. Phân cấp hệ thống sông: Sông chính: là dòng sông có kích thước dài nhất và có lượng nước chảy trong sông là lớn nhất Sông phụ: Nhập lưu: là dòng sông phụ cung cấp nước cho hệ thống Phân lưu: là dòng sông phụ lấy nước của hệ thống 2. Lưu vực sông Lưu vực của một con sông là phần mặt đất mà nước trên đó sẽ chảy ra sông (kể cả nước mặt và nước ngầm). Đường chia nước của lưu vực sông là đường cong giới hạn vùng cấp nước cho sông. Có hai loại: đường chia nước mặt và đường chia nước ngầm. Việc xác định đường chia nước ngầm là rất khó nên thông thường người ta lấy đường chia nước mặt là đường phân lưu. Lưu vực kín: là lưu vực có đường chia nước mặt trùng với đường chia nước ngầm Lưu vực hở: là lưu vực có đường chia nước mặt không trùng với đường chia nước ngầm Đường phân lưu Cửa ra lưu vực Sông nhánh Sông chính Sơ họa một lưu vực sông Sơ họa mặt cắt một lưu vực sông Đường chia nước mặt Mưa Bốc hơi Dòng chảy mặt Thấm Dòng chảy ngầm Mặt cắt A-A Đường chia nước ngầm 3. Các đặc trưng hình học của lưu vực sông Diện tích lưu vực Chiều dài sông Chiều dài lưu vực Chiều rộng bình quân lưu vực Độ cao bình quân lưu vực Độ dốc lòng sông Độ dốc bình quân lưu vực Mật độ lưới sông Mặt cắt sông Hệ số hình dạng lưu vực Hệ số uốn khúc Hệ số không đối . | Chương 2 Sự hình thành dòng chảy sông ngòi I. Hệ thống sông ngòi – Lưu vực sông 1. Hệ thống sông ngòi Sông ngòi được hình thành dưới tác động bào mòn của dòng chảy do nước mưa hoặc tuyết tan Sông là một dải lãnh thổ trên đó có dòng nước chảy tương đối lớn và tương đối ổn định. Một tập hợp những sông suối gồm một sông chính và các phụ lưu phân lưu lớn nhỏ có liên quan chặt chẽ với nhau về dòng chảy và lưu vực tập trung nước được gọi là hệ thống sông. Ví dụ: HT sông Hồng: sông Hồng và các sông Đà, Thao, Lô, Gâm HT sông Mã: sông Mã và các sông Chu, Âm, Bưởi Phân loại và phân cấp hệ thống sông Phân loại: HT sông hình nan quạt HT sông hình lông chim HT sông hình cành cây HT sông hình song song Một hệ thống sông lớn thường có hình dạng hỗn hợp. Phân cấp hệ thống sông: Sông chính: là dòng sông có kích thước dài nhất và có lượng nước chảy trong sông là lớn nhất Sông phụ: Nhập lưu: là dòng sông phụ cung cấp nước cho hệ thống Phân lưu: là dòng sông phụ lấy nước của hệ thống 2. Lưu vực sông Lưu