Báo cáo Địa kỹ thuật - Quan trắc: "Bàn về vấn đề thiết kế và ước tính độ chính xác lưới GPS trong trắc địa công trình" trình bày các giải pháp liên quan đến thiết kế và ước tính độ chính xác mạng lưới GPS trong trắc địa công trình. Trên cơ sở đó, tác giả đã xây dựng một chương trình máy tính. Tác giả đã sử dụng chương trình này để ước tính cho một lưới cụ thể. Kết quả ước tính bằng chương trình phù hợp khá tốt với kết quả đánh giá độ chính xác sau bình sai chặt chẽ bằng nguyên lý "số bình phương nhỏ nhất". | ĐỊA KỸ THUẬT - QUAN TRẮC BÀN VỀ VẤN ĐỀ THIẾT KẾ VÀ ƯỚC TÍNH ĐỘ CHÍNH XÁC LƯỚI GPS TRONG TRẮC ĐỊA CÔNG TRÌNH KS. BÙI HỮU TUẤN Viện KHCN Xây dựng Tóm tắt: Bài báo trình bày các giải pháp liên quan đến thiết kế và ước tính độ chính xác mạng lưới GPS trong trắc địa công trình. Trên cơ sở đó, tác giả đã xây dựng một chương trình máy tính. Tác giả đã sử dụng chương trình này để ước tính cho một lưới cụ thể. Kết quả ước tính bằng chương trình phù hợp khá tốt với kết quả đánh giá độ chính xác sau bình sai chặt chẽ bằng nguyên lý ‘‘số bình phương nhỏ nhất’’. 1. Đặt vấn đề So với các dạng lưới khống chế truyền thống thì lưới GPS có những đặc điểm riêng, GPS được ứng dụng trong trắc địa công trình lại phải đáp ứng các yêu cầu riêng của trắc địa công trình. Vì vậy cần phải có phương pháp thích hợp để thiết kế và ước tính độ chính xác của lưới. Việc thiết kế lưới được thực hiện theo các bước sau: - Thiết kế sơ bộ ban đầu; - Thử nghiệm và sửa đổi phương án; - Cải thiện phương án để đi đến phương án hợp lý về mặt kinh tế, khả thi về mặt kỹ thuật và đáp ứng được các yêu cầu của công trình. 2. Cơ sở lý thuyết Có 2 phương pháp ước tính độ chính xác lưới là ước tính gần đúng và ước tính chặt chẽ. Cả hai phương pháp ước tính đều có thể dựa trên cơ sở bình sai điều kiện hoặc bình sai gián tiếp. Ngày nay, các máy tính điện tử đã được sử dụng rất rộng rãi nên thường ước tính độ chính xác của lưới theo phương pháp chặt chẽ dựa trên cơ sở của bài toán bình sai gián tiếp. Lưới GPS ứng dụng trong trắc địa công trình thường cần phải ước tính độ chính xác vị trí mặt bằng điểm lưới. Trong trường hợp này, phương pháp ước tính dựa trên cơ sở bình sai gián tiếp lại càng có lợi, vì trong phương pháp bình sai này thường chọn toạ độ điểm làm ẩn số. Vì vậy tác giả đã chọn phương pháp ước tính chặt chẽ dựa trên cơ sở bài toán bình sai gián tiếp. Ước tính độ chính xác vị trí mặt bằng điểm lưới GPS được tiến hành theo các bước sau đây: - Chọn ẩn số là toạ độ của các điểm lưới; - Viết phương trình số hiệu