Bài giảng Viêm não Nhật Bản B do TS. Nguyễn Lộ biên soạn nhằm giúp các bạn biết được nguyên nhân, đặc điểm, triệu chứng và cách thức phòng chống và điều trị đối với bệnh Viêm não Nhật Bản B, một trong những loại bệnh đe dọa tới tính mạng của con người. Bài giảng phục vụ cho các bạn chuyên ngành Y tế và những ngành có liên quan. | Viêm não Nhật Bản B TS Nguyễn Lô Bộ môn Truyền NHiễm Đại học Y Dược Huế ĐẠI CƯƠNG Tách khỏi các viêm não khác năm 1971. Phân lập được virut 1934. Nghiên cứu nhiều ở Nhật Bản Gây viêm não ở người lớn và trẻ em Ở VN gặp ở miền Bắc > miền Nam Gây tử vong hay di chứng. TÁC NHÂN GÂY BỆNH Thuộc Flavivirus, Họ Arbovirus RNA đơn nhánh Vỏ lipoprotein Nhân lên trong tế bào não, Vero . DỊCH TỄ HỌC Dịch lưu hành ở Đông Á và Đông nam Á Các vụ dịch lớn : 1924, 1935, 1948 (Nhật) Việt Nam Rải rác Liên quan đến di trú của chim (diệc, liếu điếu) Phân bố dịch tễ viêm não virut CHU TRÌNH DỊCH TỄ GIẢI PHẪU BỆNH Viêm não toàn bộ Virut tấn công rải rác các neuron Đôi khi có vài ổ hoạt tử Đồi thị bị ảnh hưởng nhiều nhất LÂM SÀNG Hội chứng màng não Hội chứng nhiễm trùng Rối loạn ý thức Động kinh cục bộ hay toàn thể (xấu) Dấu TK khu trú (bó tháp hay ngoại tháp) Có người nhiễm virut không triệu chứng CẬN LÂM SÀNG DỊCH NÃO TỦY : BC ↑, chủ yếu lympho (10-2000) Protein ↑ vừa hay bình thường Có khi DNT bình . | Viêm não Nhật Bản B TS Nguyễn Lô Bộ môn Truyền NHiễm Đại học Y Dược Huế ĐẠI CƯƠNG Tách khỏi các viêm não khác năm 1971. Phân lập được virut 1934. Nghiên cứu nhiều ở Nhật Bản Gây viêm não ở người lớn và trẻ em Ở VN gặp ở miền Bắc > miền Nam Gây tử vong hay di chứng. TÁC NHÂN GÂY BỆNH Thuộc Flavivirus, Họ Arbovirus RNA đơn nhánh Vỏ lipoprotein Nhân lên trong tế bào não, Vero . DỊCH TỄ HỌC Dịch lưu hành ở Đông Á và Đông nam Á Các vụ dịch lớn : 1924, 1935, 1948 (Nhật) Việt Nam Rải rác Liên quan đến di trú của chim (diệc, liếu điếu) Phân bố dịch tễ viêm não virut CHU TRÌNH DỊCH TỄ GIẢI PHẪU BỆNH Viêm não toàn bộ Virut tấn công rải rác các neuron Đôi khi có vài ổ hoạt tử Đồi thị bị ảnh hưởng nhiều nhất LÂM SÀNG Hội chứng màng não Hội chứng nhiễm trùng Rối loạn ý thức Động kinh cục bộ hay toàn thể (xấu) Dấu TK khu trú (bó tháp hay ngoại tháp) Có người nhiễm virut không triệu chứng CẬN LÂM SÀNG DỊCH NÃO TỦY : BC ↑, chủ yếu lympho (10-2000) Protein ↑ vừa hay bình thường Có khi DNT bình thường CT, MRI : Không đặc hiệu, để gián biệt với các bệnh có thương tổn não khu trú EEG : Để gián biệt với viêm não Herpes CHẨN ĐOÁN LS : Triệu chứng TK + nhiễm trùng Xác định virut : Khó. Dựa vào dịch tễ Phải loại trừ : VMN, áp xe não. Listeria, SR, Lyme Đặc biệt phải loại trừ viêm não do Herpes simplex (chữa được) ĐẶC ĐIỂM VIÊM NÃO HSV Sốt cao, rối loạn trí nhớ, hành vi. Co giật DNT : IFN ↑, PCR HSV (+) EEG : Thay đổi sóng điện não (sớm) CT, MRI : Tổn thương thùy trán, thái dương Đáp ứng với Acyclovir (điều trị thử) TIÊN LƯỢNG Khó nói trước Hồi phục hoàn toàn (5-7 ngày) Tử vong (tụt kẹt, ngưng thở đột ngột hay do sặc thức ăn vào phổi, nhiễm trùng, suy dưỡng khi kéo dài), Trẻ nhỏ, co giật, hôn mê dài, suy dưỡng, nuôi qua sonde hay TM : tiên lượng xấu ĐIỀU TRỊ TRIỆU CHỨNG PHÁT HIỆN ĐỂ GIẢM TĂNG ÁP NÃO Phòng các biến chứng do hôn mê và nằm lâu: bội nhiễm, loét, sặc thức ăn. Nuôi dưỡng : đủ calo và các thành phần cần thiết Chú ý rối loạn điện giải, toan kiềm Phục hồi chức năng sau khi bệnh nhân qua khỏi cơn hôn mê và có di chứng vận động. PHÒNG BỆNH Vắc xanh : có hiệu lực tốt. Diệt và phòng muỗi đốt Nuôi gia súc xa nhà và vệ sinh chuồng trại tốt