Bệnh hạch là một trong những bệnh chuẩn đoán và điều trị muộn có thể gây tử vong, trước khi có kháng sinh đây là bệnh nặng và gây tử vong cao. Hiện nay dịch vẫn còn rải rác vì có ổ dịch thiên nhiên do đó việc hiểu biết về loại bệnh này là vô cùng quan trọng. Và để hiểu rõ hơn về điều này mời các bạn tham khảo Bài giảng Bệnh hạch do TS. Nguyễn Lô biên soạn sau đây. | BỆNH HẠCH TS Nguyễn Lô Bộ môn Truyền NHiễm Đại học Y Dược Huế ĐẠI CƯƠNG Trước khi có kháng sinh, là bệnh nặng, tử vong cao Từng gây đại dịch Chẩn đoán và điều trị muộn có thể chết Vẫn còn dịch rải rác vì có ổ dịch thiên nhiên TÁC NHÂN GÂY BỆNH Yerrsinia pestis, thuộc họ Enterobacteriacae Gram âm Vi ái khí, không di động, không có bào tử Hình hai cực, giống kim băng đóng (nhuộm Wayson hay Giemsa) Có KN F1 (glycoprotein ở màng TB) Vi khuẩn dịch hạch Yersinia pestis VI KHUẨN DỊCH HẠCH VK DỊCH HẠCH TRONG ĐTB DỊCH TỄ HỌC Các đại dịch : Jusnitian (542-767) chết 40 triệu Hắc tử thần (1347), dài 400 năm, chết ¼ dân số châu Âu Hồng kông (1894) lan khắp thế giới. Yersin phát hiện VK dịch hạch Hiện nay, >1000 nước Dịch hạch ở Florence CHU TRÌNH DỊCH TỄ BỆNH NGUYÊN ĐỘC LỰC VK - KN F1 : chống thực bào của BC - KN V (ngăn sản xuất IFN và TNF) - PESTICIN : Hoạt hóa plasminogen, thoái hóa bổ thể - Enzyme chống đông và tiêu sợi huyết VK qua mạc vào hạch bạch huyết, có khi trực tiếp vào máu BỆNH NGUYÊN Dịch hạch có thể lan rộng, gây hoại tử. Hạch : phù, sung huyết. Sau đó tắc mạch, hoại tử, phá hủy cấu trúc, nhiều VK NTH : Đọng fibrin ở thận, dãn, viêm kẻ cơ tim, hoại tử gan, lách, DIC gây hoại tử và xuất huyết da và niêm mạc Phổi : từ một thuỳ rồi lan ra (tiên phát) hay ở khoảng kẻ (thứ phát) LÂM SÀNG Ủ bệnh 2-7 ngày Hội chứng nhiễm trùng nhiễm độc VK gram âm nặng Sốc NT Suy đa phủ tạng Có 3 thể : hạch, NTH và thể phổi DỊCH HẠCH THỂ HẠCH THỂ HẠCH Sốt cao Hạch vùng lớn, đau (bẹn, nách, cổ) Phù nề quanh hạch viêm Da vùng hạch đỏ, nóng, sờ rất đau Vết cắn bọ chét : nhỏ, tím, có mủ, loét, vảy mục Không điều trị : lan rộng, NTH. tử vong THỂ NHIỄM TRÙNG HUYẾT Sốt cao, rét run TH : buồn nôn, đau bụng, tiêu chảy Xuất huyết dưới da : lấm tấm, mảng Các triệu chứng của sốc NT ARDS Xuất huyết dưới da trong dịch hạch HOẠI TỬ ĐẦU NGÓN TAY NTH DỊCH HẠCH THỂ PHỔI Tiên phát : VK vào phổi, từ một thùy lan ra Thứ phát : VK theo máu đến phổi. Viêm kẻ Sốt, nhiễm độc toàn . | BỆNH HẠCH TS Nguyễn Lô Bộ môn Truyền NHiễm Đại học Y Dược Huế ĐẠI CƯƠNG Trước khi có kháng sinh, là bệnh nặng, tử vong cao Từng gây đại dịch Chẩn đoán và điều trị muộn có thể chết Vẫn còn dịch rải rác vì có ổ dịch thiên nhiên TÁC NHÂN GÂY BỆNH Yerrsinia pestis, thuộc họ Enterobacteriacae Gram âm Vi ái khí, không di động, không có bào tử Hình hai cực, giống kim băng đóng (nhuộm Wayson hay Giemsa) Có KN F1 (glycoprotein ở màng TB) Vi khuẩn dịch hạch Yersinia pestis VI KHUẨN DỊCH HẠCH VK DỊCH HẠCH TRONG ĐTB DỊCH TỄ HỌC Các đại dịch : Jusnitian (542-767) chết 40 triệu Hắc tử thần (1347), dài 400 năm, chết ¼ dân số châu Âu Hồng kông (1894) lan khắp thế giới. Yersin phát hiện VK dịch hạch Hiện nay, >1000 nước Dịch hạch ở Florence CHU TRÌNH DỊCH TỄ BỆNH NGUYÊN ĐỘC LỰC VK - KN F1 : chống thực bào của BC - KN V (ngăn sản xuất IFN và TNF) - PESTICIN : Hoạt hóa plasminogen, thoái hóa bổ thể - Enzyme chống đông và tiêu sợi huyết VK qua mạc vào hạch bạch huyết, có khi trực
