Bài viết này đề cập đến hai vấn đề cơ bản của khái niệm, đó là: Khái quát về nguồn gốc, nội dung và ý nghĩa của khái niệm humanism ở phương Tây; phân tích nội dung, ý nghĩa và các khuynh hướng khác nhau trong việc sử dụng khái niệm Chủ nghĩa nhân văn, Chủ nghĩa nhân đạo trong khoa nghiên cứu văn học ở Việt Nam từ 1945 đến nay.