Bài giảng Tiếp cận bệnh nhân rối loạn cảm giác trình bày rối loạn cảm giác trong các bệnh thần kinh ngoại biên, rối loạn cảm giác trong tổn thương rễ, rối loạn cảm giác trong tổn thương tủy sống, rối loạn cảm giác trong tổn thương thân não, rối loạn cảm giác trong tổn thương vỏ não cảm giác. | ThS. Nguyễn Kinh Quốc Bộ môn Thần Kinh-ĐHYD TPHCM TIẾP CẬN BỆNH NHÂN RỐI LOẠN CẢM GIÁC Nhắc lại giải phẫu chức năng đường cảm giác Cảm giác đi từ da hoặc các cấu trúc sâu lên vỏ não qua ba neurone với hai synapse TB số 1 nằm ở hạch gai rễ sau, nhận tín hiệu từ các đầu tận cùng thần kinh trống hoặc các thể cảm thụ CG có bao, sau đó cho nhánh hướng tâm đi vào tủy sống, vào sừng sau tiếp hợp TB 2 tại đây (CG nông) hoặc đi thẳng lên theo cột sau cùng bên đến tiếp hợp tại nhân thon và nhân chêm (CG xúc giác và sâu) Tiếp hợp thứ hai nằm tại nhân bụng bên của đồi thị, từ đó sợi hướng tâm của TB số ba xuất phát đi đến vỏ não CẢM GIÁC SÂU Bó cột sau: CN: CG sâu Da, khớp nhân Goll-Burdach > đồi thị vỏ não Bó thon (chân) Bó chêm (tay) CẢM GIÁC SÂU Bó cột sau: CN: CG sâu Da, khớp nhân Goll-Burdach -> đồi thị vỏ não Bó thon (chân) Bó chêm (tay) CẢM GIÁC NÔNG Bó gai-đồi thị: CN: CG nông Da sừng sau đồi thị vỏ não Bó gai-ĐT bên (đau, nhiệt) CẢM GIÁC NÔNG Bó gai-đồi thị: CN: CG nông Da sừng sau đồi thị vỏ não Bó gai-ĐT trước (sờ thô) Sơ đồ đường cảm giác Rối loạn cảm giác trong các bệnh thần kinh ngoại biên Bệnh đơn dây thần kinh: với tổn thương một dây TK, cảm giác rối loạn khu trú theo phân bố của dây TK đó, thường là hẹp hơn phân bố giải phẫu của nó vì có sự chồng lấn của các dây kế cận nhau. Ngoài ra, tuỳ theo bản chất sang thương mà các loại cảm giác sẽ bị ảnh hưởng khác nhau, ví dụ sang thương chèn ép có khuynh hướng ảnh hưởng đến các sợi kích thước lớn dẫn truyền cảm giác xúc giác. Rối loạn cảm giác trong các bệnh thần kinh ngoại biên Bệnh đa dây thần kinh: rối loạn cảm giác đối xứng và nặng ở ngọn chi hơn là gốc chi, biểu hiện thường là mất cảm giác kiểu mang găng, mang vớ. Thường rối loạn nhiều và rõ ở chi dưới hơn là chi trên; thậm chí có thể hoàn toàn không có hoặc chỉ có rối loạn cảm giác rất nhẹ ở chi trên. Một số trường hợp bệnh chuyển hóa hiếm có thể gây tổn thương chủ yếu trên các sợi nhỏ dẫn truyền cảm giác đau – nhiệt. Các rối loạn cảm giác . | ThS. Nguyễn Kinh Quốc Bộ môn Thần Kinh-ĐHYD TPHCM TIẾP CẬN BỆNH NHÂN RỐI LOẠN CẢM GIÁC Nhắc lại giải phẫu chức năng đường cảm giác Cảm giác đi từ da hoặc các cấu trúc sâu lên vỏ não qua ba neurone với hai synapse TB số 1 nằm ở hạch gai rễ sau, nhận tín hiệu từ các đầu tận cùng thần kinh trống hoặc các thể cảm thụ CG có bao, sau đó cho nhánh hướng tâm đi vào tủy sống, vào sừng sau tiếp hợp TB 2 tại đây (CG nông) hoặc đi thẳng lên theo cột sau cùng bên đến tiếp hợp tại nhân thon và nhân chêm (CG xúc giác và sâu) Tiếp hợp thứ hai nằm tại nhân bụng bên của đồi thị, từ đó sợi hướng tâm của TB số ba xuất phát đi đến vỏ não CẢM GIÁC SÂU Bó cột sau: CN: CG sâu Da, khớp nhân Goll-Burdach > đồi thị vỏ não Bó thon (chân) Bó chêm (tay) CẢM GIÁC SÂU Bó cột sau: CN: CG sâu Da, khớp nhân Goll-Burdach -> đồi thị vỏ não Bó thon (chân) Bó chêm (tay) CẢM GIÁC NÔNG Bó gai-đồi thị: CN: CG nông Da sừng sau đồi thị vỏ não Bó gai-ĐT bên (đau, nhiệt) CẢM GIÁC NÔNG Bó gai-đồi thị: CN: CG nông Da
