Bài giảng Văn học Trung Quốc: Bài 1 - Tam quốc diễn nghĩa được biên soạn nhằm giúp cho các bạn hiểu được cuộc đời phiêu bạt của La Quán Trung và quá trình hình thành Tam quốc; chủ đề tư tưởng; hệ thống nhân vật được xây dựng dưới ánh sáng “ủng Lưu, phản Tào”; nghệ thuật trong tác phẩm Tam quốc diễn nghĩa. | TIỂU THUYẾT CỔ ĐIỂN 1. Về tên gọi tiểu thuyết và tiểu thuyết cổ điển. Chữ “tiểu thuyết” Cách phân loại tiểu thuyết: đoản thiên tiểu thuyết, trung thiên tiểu thuyết, trường thiên tiểu thuyết. Tiểu thuyết cổ điển: là những tác phẩm tự sự đạt tới trình độ chuẩn mực ra đời ở thời kì Minh Thanh. trình phát triển thuyết chí quái. Còn gọi là tiểu thuyết Hán Ngụy Lục triều, là giai đoạn manh nha của tiểu thuyết Trung Quốc. Tiểu thuyết truyền kỳ. Truyện ngắn văn ngôn thời Đường, nội dung phần lớn ghi những câu chuyện kỳ lạ, người đời sau gọi là truyền kỳ Đường. bản Tống. Hình thức tự sự xuất hiện vào đời Tống, là bản gốc của người kể chuyện. Đặc điểm : mới mẻ sinh động do kết hợp giữa văn học truyền miệng và văn của văn nhân (tiểu thuyết văn ngôn). III. Tiêểu thuyết Minh Thanh 1. Nguyên nhân phồn thịnh 2. Phân loại : dựa vào đề tài và chủ đề tư tưởng - Tiểu thuyết lịch sử: Tam quốc chí diễn nghĩa. - Tiểu thuyết nhân tình thế thái: Hồng lâu mộng , Kim Bình Mai. - Tiểu thuyết nghĩa hiệp: Thủy hử. - Tiểu thuyết thần ma: Tây du kí. - Đoản thiên tiểu thuyết : Liêu trai chí dị. Bài 1 : TAM QUỐC DIỄN NGHĨA. 1. Cuộc đời phiêu bạt của La Quán Trung và quá trình hình thành Tam quốc. - La Quán Trung ( 1330? – 1400?). - Tác phẩm được hình thành từ: + Sử sách: Tam quốc chí ( Trần Thọ), Tam quốc chí chú (Bùi Tùng Chi). + Dã sử, truyền thuyết, truyện kể dân gian. + Tạp kịch và thoại bản. Bản lưu hành hiện nay do Mao Luân và Mao Tôn Cương chỉnh lí, tu sửa. 2. Chủ đề tư tưởng . Tóm tắt tác phẩm (hồi 1-14, 15-50, 51- 120) Chủ đề tư tưởng - Tác phẩm đã khái quát được bức tranh xã hội phong kiến trong một thời gian dài, đặc biệt là cuộc đấu tranh trong nội bộ giai cấp thống trị phong kiến. - Khuynh hướng tư tưởng “Uûng Lưu phản Tào”. + Dưới góc độ lịch sử: là khuynh hướng tư tưởng phản động. + Ở thời điểm LQT viết Tam quốc lại là tư tưởng tiến bộ. + Phù hợp với nguyện vọng của nhân dân về một ông vua lý tưởng, hết lòng vì dân. + Chịu ảnh hưởng tư tưởng “Thiên hạ quy về nhân” của Nho gia. 3. Hệ thống nhân vật được xây dựng dưới ánh sáng “ủng Lưu, phản Tào”. - Tào Tháo: tính cách của một gian hùng. Gian và hùng, thành công của La Quán Trung khi xây dựng nhân vật Tào Tháo. - Lưu Bị: chữ Nhân và đường lối trị nước của Nho gia. - Gia Cát Lượng và bộ tướng của tập đoàn Lưu Thục: Quan Vũ, Trương Phi, Triệu Tử Long, Mã Siêu, Hoàng Trung. Gia Cát Lượng: - Lòng trung với nhà Hán. - Tuyệt trí: + Trí tuệ dân gian +Trí tuệ bác học Quan Vũ: tuyệt nghĩa - Trung nghĩa - Tín nghĩa 3. Nghệ thuật - Nghệ thuật kết cấu + Hùng vĩ, đồ sộ + Các mạch truyện được triển khai vừa độc lập vừa liên kết, ràng buộc. - Nghệ thuật miêu tả nhân vật Truyền thống và cách tân: ước lệ, khoa trương và hiện thực. Nét độc đáo: miêu tả theo quan niệm tướng số. - Nghệ thuật miêu tả chiến tranh + Tính chất những cuộc chiến trong Tam quốc. + Trận đánh tiêu biểu: Xích Bích.
