Mục tiêu của bài giảng Thuốc lý khí là nhằm giúp cho các bạn hiểu được cơ sở phân loại, tính chất chung của các vị thuốc lý khí; tên khoa học, bộ phận dùng, hoạt chất chính của các cây thuốc lý khí; công năng, chủ trị, liều dùng của các vị thuốc lý khí. | THUỐC LÝ KHÍ BS YHCT MỤC TIÊU Sau khi học xong bài này sinh viên có khả năng: Trình bày được cơ sở phân loại, tính chất chung của các vị thuốc lý khí Trình bày đúng tên khoa học, bộ phận dùng, hoạt chất chính của các cây thuốc lý khí. Liệt kê được công năng, chủ trị, liều dùng của các vị thuốc lý khí Khí: là một thành phần cấu tạo của cơ thể, là chất cơ bản duy trì sự sống của con người, có tác dụng thúc đẩy huyết và các công năng của tạng phủ, kinh lạc hoạt động. Khí có 2 hàm nghĩa: một là chỉ vào thứ chất li ti khó trôi chảy như tinh khí thức ăn, thức uống, là chất vận hành trong cơ thể. Hai là chỉ vào sức hoạt động của nội tạng cơ thể như là khí của lục phủ, ngũ tạng, khí của kinh mạch Định nghĩa: Thuốc lý khí là những thuốc chữa bệnh về khí ( khí trệ, khí hư). Gồm hai loại: thuốc hành khí và thuốc bổ khí THUỐC HÀNH KHÍ Tác dụng: Làm cho khí và huyết lưu thông Làm khoan khoái lồng ngực, giải uất, giảm đau, kiện vị. Tuỳ cường độ tác dụng lại chia làm 3 loại: * Thuốc | THUỐC LÝ KHÍ BS YHCT MỤC TIÊU Sau khi học xong bài này sinh viên có khả năng: Trình bày được cơ sở phân loại, tính chất chung của các vị thuốc lý khí Trình bày đúng tên khoa học, bộ phận dùng, hoạt chất chính của các cây thuốc lý khí. Liệt kê được công năng, chủ trị, liều dùng của các vị thuốc lý khí Khí: là một thành phần cấu tạo của cơ thể, là chất cơ bản duy trì sự sống của con người, có tác dụng thúc đẩy huyết và các công năng của tạng phủ, kinh lạc hoạt động. Khí có 2 hàm nghĩa: một là chỉ vào thứ chất li ti khó trôi chảy như tinh khí thức ăn, thức uống, là chất vận hành trong cơ thể. Hai là chỉ vào sức hoạt động của nội tạng cơ thể như là khí của lục phủ, ngũ tạng, khí của kinh mạch Định nghĩa: Thuốc lý khí là những thuốc chữa bệnh về khí ( khí trệ, khí hư). Gồm hai loại: thuốc hành khí và thuốc bổ khí THUỐC HÀNH KHÍ Tác dụng: Làm cho khí và huyết lưu thông Làm khoan khoái lồng ngực, giải uất, giảm đau, kiện vị. Tuỳ cường độ tác dụng lại chia làm 3 loại: * Thuốc hành khí giải uất * Thuốc phá khí giáng nghịch * Thuốc thông khí khai khiếu Hành khí giải uất Phá khí giáng nghịch Thông khí khai khiếu Giúp tuần hoàn khí huyết thông lợi Giảm đau Chữa khí huyết lưu thông khó khăn bị tích lại thành khối cục Tác dụng tỉnh thần, khai thông các giác quan Tinh thần uất ức, cáu gắt, kinh nguyệt không đều, thống kinh, bế kinh. Tỳ vị yếu (đầy bụng, khó tiêu, ợ chua, buồn nôn, đại tiện khó) Phế khí không thông (ho suyễn, khó thở tức ngực) Can khí phạm vị (nôn nấc, đau vùng thượng vị, đầy trướng, ợ hơi) Đầy trướng ngực bụng, co cứng thành bụng, đau nóng vùng bụng Trúng phong , hôn mê, cấm khẩu Trừ đờm để khai thông hô hấp Điều hoà nhịp tim Hương phụ,Trần bì, Hậu phác, Uất kim, Mộc hương, Sa nhân, Bạch đậu khấu Chỉ thực, Chỉ xác, Thanh bì, Trầm hương, Thị đế Xương bồ, Băng phiến, Xạ hương Chú ý sử dụng: Khí trệ kiêm khí hư cần dùng thêm thuốc bổ khí Thuốc hành khí thường có vị cay, tính ôn, mùi thơm, khô táo, làm hao tổn tân dịch vì vậy không dùng liều .
