Nội dung bài giảng trình bày các loại chấn thương chi trên thường gặp ở các vận động viên, các biểu hiện, nguyên nhân và cách điều trị. Đây là tài liệu học tập, tham khảo hữu ích cho sinh viên Y khoa và một số chuyên ngành có liên quan. | BS CKII. NGUYỄN TRỌNG ANH CHẤN THƯƠNG CHI TRÊN TRONG THỂ THAO TRƯỜNG ĐHYK PHẠM NGỌC THẠCH Bài giảng Y5 GIỚI THIỆU Chi dưới: đi, đứng, chạy, nhảy, làm trụ cho cơ thể. Chi trên: động tác tinh tế, giữ thăng bằng, chống đỡ khi té ngã. Môn dùng tay nhiều (cầu lông, tennis, bóng bàn, bóng chuyền, bóng ném, golf, ném đĩa, ném lao ) Phối hợp với chi dưới và thân người (bơi lội, võ thuật, thể hình ) Giữ thăng bằng (bóng đá, chạy bộ, cầu đá .) PHÂN LOẠI CHẤN THƯƠNG CẤP: gãy xương, trật khớp, rách gân cơ, bong gân CHẤN THƯƠNG KHÔNG CẤP TÍNH: viêm rách gân, dãn dây chằng TỔNG QUÁT cương Không thể tránh khỏi chấn thương trong luyện tập và thi đấu thể thao. Chẩn đoán và xử trí sớm, đúng và đủ giúp phục hồi nhanh và hoàn toàn. Nếu không sẽ làm chấn thương trầm trọng và khó điều trị, phục hồi hơn. 2. Nguyên nhân Va chạm, té ngã. Khởi động không đủ, không đúng. Sức khỏe suy yếu, thể lực không tốt. Chấn thương nhiều lần. Tập luyện quá sức. Kỷ thuật không tốt. Tâm lý, kinh nghiệm thi đấu còn yếu kém. Thiếu dụng cụ bảo vệ, thi đấu phù hợp. Sân bãi không đúng chuẩn, quá xấu. Thời tiết quá nóng hoặc lạnh. 3. Chấn thương phần mềm Tổn thương gân- cơ-dây chằng ở nhiều mức độ khác nhau: đụng dập-giãn-rách-đứt. Do va chạm trực tiếp hay gián tiếp do vặn xoắn, kéo giãn hay co rút đột ngột. Phân loại: 3 độ Độ I: dây chằng(gân- cơ) bị kéo giãn. Số lượng bó sợi rách ≤ 25%. Lâm sàng: sưng đau nhẹ, không giới hạn vận động. Đau khi ấn vùng tổn thương. Độ II: dây chằng(gân- cơ) bị rách từ 25%-75% số lượng bó sợi. Lâm sàng: sưng, bầm, đau nhiều, giới hạn một phần vận động của cơ, hoặc mất vững một phần của khớp. Độ III: dây chằng(gân- cơ) bị đứt hoàn toàn. Lâm sàng: sưng, bầm, đau nhiều hơn. Mất liên tục bó cơ có thể sờ thấy. Khớp sưng nhiều, mất vững hoặc trật khớp. B. Xử trí cấp cứu ban đầu: RICE R-Rest: ngưng vận động ngay lập tức sau khi chấn thương. Băng nẹp cố định. I-Ice: chườm lạnh : giúp giảm sưng, giảm đau, giảm chảy máu và viêm nề. Chườm lạnh trong 10-15 phút, nghỉ 30-45 phút, nhiều | BS CKII. NGUYỄN TRỌNG ANH CHẤN THƯƠNG CHI TRÊN TRONG THỂ THAO TRƯỜNG ĐHYK PHẠM NGỌC THẠCH Bài giảng Y5 GIỚI THIỆU Chi dưới: đi, đứng, chạy, nhảy, làm trụ cho cơ thể. Chi trên: động tác tinh tế, giữ thăng bằng, chống đỡ khi té ngã. Môn dùng tay nhiều (cầu lông, tennis, bóng bàn, bóng chuyền, bóng ném, golf, ném đĩa, ném lao ) Phối hợp với chi dưới và thân người (bơi lội, võ thuật, thể hình ) Giữ thăng bằng (bóng đá, chạy bộ, cầu đá .) PHÂN LOẠI CHẤN THƯƠNG CẤP: gãy xương, trật khớp, rách gân cơ, bong gân CHẤN THƯƠNG KHÔNG CẤP TÍNH: viêm rách gân, dãn dây chằng TỔNG QUÁT cương Không thể tránh khỏi chấn thương trong luyện tập và thi đấu thể thao. Chẩn đoán và xử trí sớm, đúng và đủ giúp phục hồi nhanh và hoàn toàn. Nếu không sẽ làm chấn thương trầm trọng và khó điều trị, phục hồi hơn. 2. Nguyên nhân Va chạm, té ngã. Khởi động không đủ, không đúng. Sức khỏe suy yếu, thể lực không tốt. Chấn thương nhiều lần. Tập luyện quá sức. Kỷ thuật không tốt. Tâm lý, kinh nghiệm thi đấu còn yếu