Các hình thức tương tác cơ bản giữa văn học dân gian và văn học viết- hai loại khác nhau của cùng nghệ thuật ngôn từ là thường xuyên, liên tục trong suốt quá trình hình thành và phát triển của nền văn học dân tộc. Các hình thức đó là: Nhại, mô phỏng, vay mượn chất liệu, vay mượn phong cách. Bài viết tập trung làm rõ các khái niệm này. tài liệu. | CÁC HÌNH THỨC TƯƠNG TÁC CƠ BẢN GIỮA VĂN HỌC DÂN GIAN VÀ VĂN HỌC VIẾT TRẦN ĐỨC NGÔN Tóm tắt: Các hình thức tương tác cơ bản giữa văn học dân gian và văn học viết- hai loại khác nhau của cùng nghệ thuật ngôn từ là thường xuyên, liên tục trong suốt quá trình hình thành và phát triển của nền văn học dân tộc. Các hình thức đó là: nhại, mô phỏng, vay mượn chất liệu, vay mượn phong cách. Bài viết tập trung làm rõ các khái niệm này. ----------------------------------------------------Cần xem văn học dân gian và văn học viết là hai loại khác nhau của nghệ thuật ngôn từ nhưng cùng có chung một đối tượng phản ánh là hiện thực xã hội và lịch sử. Vì vậy, mối quan hệ tương tác là một tất yếu khách quan trong đời sống và quá trình phát triển của hai loại hình nghệ thuật này. Trong nền văn học Việt Nam, văn học dân gian xuất hiện sớm, trong một thời gian dài của lịch sử (trước thế kỷ thứ X) chưa có văn học viết, vì thế đã không diễn ra quá trình tương tác này. Thời kỳ Lý, Trần mở ra những trang mới cho lịch sử văn học thành văn. Mặc dù, chịu ảnh hưởng rất nhiều của Hán học, văn học thời Lý, Trần cũng không nằm ngoài quy luật của sự tương tác với văn học dân gian truyền thống của dân tộc. Trong các thời kỳ sau, mối quan hệ tương tác trở nên thường xuyên hơn dưới ảnh hưởng của tinh thần dân tộc và dân chủ trong xã hội, đặc biệt từ thời kỳ cách mạng vô sản (nhân tố dân tộc và dân chủ được ủng hộ từ các nhà chính trị và sau đó là các nhà lãnh đạo chính quyền, đã được phát huy mạnh mẽ, ảnh hưởng sâu rộng trong nhiều lĩnh vực, trong đó có văn học nghệ thuật). Dưới ánh sáng của các văn bản về đường lối văn hóa, văn nghệ của Đảng cầm quyền, nền văn học dân tộc phát triển hài hòa giữa dân gian và bác học. Ở Việt Nam, không có sự “quay lưng” của văn học bác học đối với văn học dân gian. Khác với ở châu Âu, tầng lớp quý tộc coi văn học dân gian và cả văn hóa dân gian là biểu hiện của một ý thức thấp kém, một thị hiếu nghệ thuật tầm thường, điều đó ảnh hưởng không ít đến mối quan hệ tương tác
