Bài giảng Sinh học phân tử - Chương 6 "Điều hòa sự biểu hiện của gene", chương này trình bày những nội dung chính sau: Điều hòa sự biểu hiện của ở Prokaryote, mô hình Operon điều hòa, phức hợp Operon, cơ chế điều hòa gene, kiểm soát dương - kiểm soát âm,. Mời các bạn tham khảo. | 24/03/2016 Chương 6 Điều hòa sự biểu hiện của gene 1 3/24/2016 2:59:32 AM Nguyễn Hữu Trí Điều hòa sự biểu hiện của ở Prokaryote Quá trình kiểm soát gene Prokaryote đòi hỏi đáp ứng nhanh với những thay đổi của môi trường. Kiểm soát gene có thể là dương – có nghĩa là hoạt hóa hoạt động của gene, hoặc âm – kìm hãm sự hoạt động của gen. Điều hòa sự biểu hiện của gene ở Prokaryote chủ yếu là ở mức độ phiên mã. DNA 3/24/2016 2:59:32 AM → mRNA 2 → Protein Nguyễn Hữu Trí 24/03/2016 Mô hình Operon điều hòa • • • Phức hợp gọi là operon được mô tả vào năm 1961 bởi Francois Jacob và Jacques Monod. Một operon có ba phần: promoter, operator và các gen cấu trúc. Thêm vào đó là một gen điều hòa liên quan đến việc cho phép gen cấu trúc được phiên mã hay không . Operon – Một cụm các gene cấu trúc đặt dưới sự kiểm soát của một vùng điều hòa. (Repressor binding site = operator ; RNAP binding site = promoter 3 3/24/2016 2:59:32 AM Nguyễn Hữu Trí Phức hợp Operon 1. Promoter: được nhận diện bởi RNA polymerase là nơi bắt đầu quá trình phiên mã 2. Operator: kiểm soát việc gắn RNA polymerase vào promoter và thông thường nằm trong promoter hoặc nẳm giữa promoter và gen cần được phiên mã. 3. Gene cấu trúc: gene cấu trúc (hoặc gen thiết kế) mã hóa cho chuỗi polypeptide. 3/24/2016 2:59:32 AM 4 Nguyễn Hữu Trí 24/03/2016 Mô hình Operon điều hòa • • Một operon cảm ứng (inducible) chứa một cụm gen cấu trúc thông thường ở dạng đóng (off), bị khóa bởi repressor của nó. Khi tác nhân kiểm soát gắn vào repressor, tách nó khỏi vị trí khóa gene (vì thế ngừng ức chế). Gen sau đó trở thành trạng thái mở (on) cho đến khi một repressor gắn trở lại operator. Operon cảm ứngđược hoạt hóa bởi các phân tử cảm ứng nhỏ VD: Lac operon Một operon ức chế (repressible) chứa một cụm gen cấu trúc thông thường ở dạng mở (on). Khi tác nhân kiểm soát gắn vào repressor, repressor gắn vào operator, khóa gene cấu trúc và gen trở thành trạng thái đóng (off). Operon ức chế - bị đóng bởi những chất đồng
