Bài báo "Phê bình phân tâm học ở Việt Nam - Nhìn từ phương diện thực hành" khảo sát và đánh giá một cách tổng quan về tình hình nghiên cứu, phê bình văn học từ góc độ phân tâm học ở Việt Nam từ đầu thế kỷ 20 đến nay từ phương diện thực hành; trong đó, người viết chú trọng các giai đoạn 1930-1945, 1945-1975, 1986 đến nay. . | NGHIÊN CỨU KHOA HỌC PHÊ BÌNH PHÂN TÂM HỌC Ở VIỆT NAM - NHÌN TỪ PHƯƠNG DIỆN THỰC HÀNH Nguyễn Thành* TÓM TẮT Bài báo khảo sát và đánh giá một cách tổng quan về tình hình nghiên cứu, phê bình văn học từ góc độ phân tâm học ở Việt Nam từ đầu thế kỷ 20 đến nay từ phương diện thực hành. Trong đó, người viết chú trọng các giai đoạn 1930-1945 (phân tâm học bắt đầu hiện diện trong sáng tác và phê bình văn học ở Việt Nam), 1945-1975 (Phân tâm học có vị trí nhất định trong sáng tác và phê bình văn học ở miền Nam), 1986 đến nay (sự tái hiện của phân tâm học trong sáng tác và phê bình văn học với sự gạn lọc và chuyên sâu hơn) ABSTRACT Critical psuchoanalysis in Vietnam - seen from a practical perspective This paper surveys and assess an overview situation of research and literary criticism from the perspective of psychoanalysis in Vietnam from the early 20th century to now, from practical aspects. In ưhich, the author focus on the period: 1930-1945 (psychoanalysis begins presence in the writing and literary criticism in Vietnam), 1945-1975 (Psychoanalysis occupies a certain position in writing and literary criticism in the South of Vietnam), after 1986 (the representations of psychoanalysis in writing and literary criticism with more depth and refinement) 1. Phân tâm học lâu nay đã được vận dụng trong nhiều lĩnh vực, trong đó có nghiên cứu, phê bình văn học. Ở Việt Nam sự hiện diện của phê bình phân tâm học đã được ghi nhận từ những năm ba mươi của thế kỷ 20 qua một số công trình nghiên cứu văn học dưới dạng đơn nhất hoặc kết hợp với các lý thuyết khác. Tuy nhiên, phê bình phân tâm học cũng như khá nhiều phương pháp phê bình khác từng hiện diện trong khoa nghiên cứu văn học trước tháng 8 năm 1945 không còn được vận dụng trong nghiên cứu văn học sau cách mạng tháng Tám ở miền Bắc. Lý do của việc này là do sự thống ngự độc tôn trong một thời gian dài của phê bình xã hội học mác xít. Thế nhưng, ngay cả ở miền Nam giai đoạn 1955-1975, nơi mà các phương pháp sáng tác và phê bình văn
