Bài viết Nghiên cứu đặc trưng biến dạng động của đất loại sét hệ tầng Thái Bình phân bố ở khu vực Hà Nội bằng thiết bị ba trục động giới thiệu phương pháp mới, dựa vào việc phân loại các biểu đồ ứng suất, biến dạng, vòng lặp để đưa ra đánh giá về giai đoạn biến dạng động của đất. | T¹p chÝ KHKT Má - §Þa chÊt, sè 44, 10-2013, ĐỊA CHẤT – KHOÁNG SẢN – MÔI TRƯỜNG (trang 5-11) NGHIÊN CỨU ĐẶC TRƯNG BIẾN DẠNG ĐỘNG CỦA ĐẤT LOẠI SÉT HỆ TẦNG THÁI BÌNH PHÂN BỐ Ở KHU VỰC HÀ NỘI BẰNG THIẾT BỊ BA TRỤC ĐỘNG NGUYỄN VĂN PHÓNG, LÊ TRỌNG THẮNG Trường Đại học Mỏ - Địa chất Tóm tắt: Bài báo giới thiệu phương pháp mới, dựa vào việc phân loại các biểu đồ ứng suất, biến dạng, vòng lặp để đưa ra đánh giá về giai đoạn biến dạng động của đất. Áp dụng phương pháp này, các chỉ tiêu biến dạng động của đất loại sét thuộc hệ tầng Thái Bình phân bố ở khu vực Hà Nội được xác định cho giai đoạn biến dạng tuyến tính và phi tuyến theo kết quả thí nghiệm ba trục động. Ở giai đoạn tuyến tính, đất sét pha - dẻo cứng ở điều kiện bão hòa có mô đun biến dạng động Ed = 39606 kPa, hệ số giảm chấn D = 0,112, tần số riêng fo =165Hz; điều kiện tự nhiên có Ed = 21378 kPa, D = 0,181, fo =120Hz; với đất yếu (sét pha, dẻo chảy) có Ed = 17677 kPa, D = 0,092, fo =109Hz. Trong giai đoạn phi tuyến, Ed giảm còn khoảng 40%; hệ số giảm chấn tăng thêm từ 30 đến 100%. 1. Mở đầu Hà Nội là một trong những thành phố ở nước ta có hoạt động xây dựng rất phát triển, thể hiện ở cả số lượng, chất lượng, quy mô và tầm quan trọng của công trình. Theo đó, tải trọng động có nguồn gốc nhân tạo do tàu xe, móng máy, đóng cọc cũng phát sinh đa dạng. Thêm vào đó, Hà Nội nằm trong vùng động đất cấp 7 – 8, một số nơi là cấp 9 là một nguyên nhân gây ra tải trọng động. Thực tế cho thấy, quy mô công trình càng lớn thì ảnh hưởng của tải trọng động do động đất và các lực địa chất khác cũng tăng theo. Trong khi đó, nằm trên bề mặt địa tầng khu vực Hà Nội chủ yếu là các loại trầm tích tuổi Holocen thuộc hệ tầng Thái Bình, là đối tượng thường được sử dụng làm nền cho các công trình chịu tải trọng động. Biến dạng động phản ánh ứng xử của đất với tải trọng động và được đặc trưng bởi các chỉ tiêu môđun biến dạng động (Ed) và hệ số giảm chấn (D) [1]. Dưới tác dụng của tải trọng động có cường độ khác nhau, mức độ biến dạng
