Bài viết Ảnh hưởng của hệ tọa độ sử dụng trong khai thác mô hình Geoid toàn cầu sẽ khảo sát sự khác biệt về độ cao Geoid và hiệu độ cao Geoid khi khai thác mô hình Geoid toàn cầu EGM2008 sử dụng hệ tọa độ VN2000 và WGS84. | T¹p chÝ KHKT Má - §Þa chÊt, sè 44, 10-2013, ẢNH HƯỞNG CỦA HỆ TOẠ ĐỘ SỬ DỤNG TRONG KHAI THÁC MÔ HÌNH GEOID TOÀN CẦU PHAN DOÃN THÀNH LONG, Viện Khoa học Đo đạc và Bản đồ Tóm tắt: Hiện nay, công tác đo cao bằng GPS ở nước ta sử dụng một số mô hình geoid toàn cầu như OSU91A, EGM96 và mới nhất là EGM2008. Vấn đề đặt ra là kết quả tọa độ và độ cao GPS thường được xử lý trong hệ tọa độ thực dụng VN2000, trong khi đó các mô hình geoid toàn cầu đều được xây dựng trong hệ tọa độ quốc tế WGS84. Sự khác biệt giữa hai hệ tọa độ này có thể gây ra sai khác về độ cao GPS xác định từ cùng một mô hình geoid. Bài toán này sẽ khảo sát sự khác biệt về độ cao geoid và hiệu độ cao geoid khi khai thác mô hình geoid toàn cầu EGM2008 sử dụng hệ tọa độ VN2000 và WGS84. 1. Đặt vấn đề Các mô hình Geoid toàn cầu được xây dựng ở dạng lưới (Grid), giãn cách các mắt lưới đặc trưng cho mức độ chi tiết của mô hình Geoid. Mỗi mắt lưới của mô hình gồm vị trí được biểu thị bằng toạ độ trắc địa B, L trong hệ WGS84 và độ cao Geoid N. Khi khai thác mô hình cho mục đích đo cao GPS, dựa vào toạ độ điểm đo trong hệ WGS84, bằng thuật toán nội suy, sẽ xác định được độ cao Geoid N cho điểm đó dựa vào độ cao Geoid của các điểm mắt lưới. Trong thực tế, lưới GPS lại được tính toán bình sai trong hệ thực dụng VN2000, dựa vào toạ độ trong hệ này, sẽ xác định được độ cao Geoid cho các điểm lưới GPS, cách làm này thực chất là đã bỏ qua sự khác biệt độ của cao Geoid tính theo toạ độ VN2000 và tính theo toạ độ trong hệ WGS84. Như chúng ta đã biết, gốc toạ độ địa tâm của hệ VN2000 và hệ WGS84 khác nhau xấp xỉ 200m, cụ thể là: dx= -191,904m; dy= -39,303m; dz=-111,450m Sự khác biệt về toạ độ của hai hệ sẽ dẫn dến sự khác biệt về độ cao Geoid khi sử dụng mô hình Geoid toàn cầu. Đối với những vùng mà bề mặt Geoid khá dốc hay thay đổi nhiều so với Ellipxoid thì sự khác biệt về độ cao Geoid là đáng kể. Trên hình 1 là mô hình Geoid EGM2008 trên lãnh thổ Việt Nam với khoảng cao đều 0,5m. 30 Hình 1. Mô hình Geoid .