Từ việc tìm hiểu thế giới nhân vật trong Liêu Trai chí dị, bài viết khẳng định: có ba loại nhân vật chính được Bồ Tùng Linh tập trung khai thác, đó là học trò, đạo sĩ - nhà sư và những cô gái đẹp. Trong ba loại nhân vật trên, hình ảnh anh học trò được coi là "điểm quy chiếu", đóng vai trò kết nối toàn bộ tập truyện. Để biết rõ hơn về nội dung chi tiết, . | NHỮNG TƯƠNG ĐỒNG VÀ KHÁC BIỆT TRONG THẾ GIỚI NHÂN VẬT CỦA NGUYẾN TUÂN VÀ BỒ TÙNG LINH (Khảo sát qua Yêu ngôn và Liêu Trai chí dị) TRẦN HỒNG LIỄU Tóm tắt Từ việc tìm hiểu thế giới nhân vật trong Liêu Trai chí dị, bài viết khẳng định: có ba loại nhân vật chính được Bồ Tùng Linh tập trung khai thác, đó là học trò, đạo sĩ - nhà sư và những cô gái đẹp. Trong ba loại nhân vật trên, hình ảnh anh học trò được coi là “điểm quy chiếu”, đóng vai trò kết nối toàn bộ tập truyện. Bài viết cũng đồng thời hướng người đọc đến với hệ thống nhân vật đa dạng, phong phú trong Yêu ngôn của Nguyễn Tuân để nhằm khẳng định: tuy khác nhau về nghề nghiệp, về nguồn gốc xuất thân nhưng ở họ đều có một nét chung, đó là hoặc tài hoa hơn người, hoặc có tình yêu mãnh liệt với nghệ thuật, với cái đẹp. Cuối cùng, bài viết chỉ ra những gặp gỡ giữa Nguyễn Tuân và Bồ Tùng Linh trên con đường sáng tạo nên thế giới nhân vật của mình. Trong quá trình phân tích, bài viết cũng đã bước đầu lý giải những nguyên nhân dẫn đến hiện tượng trên. Sinh thời, Nguyễn Tuân là một trong số những nhà văn Việt Nam giai đoạn 1930 - 1945 yêu thích Liêu Trai chí dị* của Bồ Tùng Linh. Từ yêu thích, ông đã sáng tác nhiều truyện ngắn theo mạch cảm hứng này và định tập hợp chúng trong một tập sách lấy tên là Yêu ngôn. “Nhưng việc chưa kịp làm thì Cách mạng tháng Tám nổ ra, đành xếp lại”(3, ). Cuối năm 1998, giáo sư Nguyễn Đăng Mạnh đã thực hiện ý nguyện trên của nhà văn, nhờ vậy, tập truyện ngắn Yêu ngôn**đã có cơ hội ra mắt độc giả cả nước. Đây là lý do cơ bản khiến chúng tôi muốn làm một phép so sánh để chỉ ra những tương đồng và khác biệt trong thế giới nhân vật giữa hai tác phẩm, đồng thời bước đầu thử lý giải những nguyên nhân dẫn đến sự khác nhau trên. Trong tác phẩm tự sự, nhân vật có vai trò hết sức quan trọng. Nhân vật là linh hồn sống của tác phẩm, hành động của nhân vật có tác động đến sự phát triển của biến cố, sự kiện, tình tiết. Thông qua những phát ngôn của nhân vật, các tác giả có thể bày tỏ thái độ, tư .
