Hệ xúc tác Gd(OTf)3/[BMI]BF4 dưới sự kích hoạt vi sóng cho hiệu suất phản ứng cao, điều kiện phản ứng êm dịu, thời gian phản ứng ngắn, giảm thiểu ô nhiễm môi trường, dễ dàng thu hồi và tái sử dụng chất xúc tác với hoạt tính xúc tác giảm không đáng kể. | Science & Technology Development, Vol 19, Phản ứng acyl hóa nội phân tử carboxilic acid sử dụng hệ xúc tác Gd(OTf)3 /[BMI]BF4 trong điều kiện chiếu xạ vi sóng Trần Hoàng Phương Huỳnh Hiểu Vy Trần Ngọc Hải Lê Ngọc Thạch Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, ĐHQG-HCM (Bài nhận ngày 25 tháng 08 năm 2015, nhận đăng ngày 14 tháng 04 năm 2016) TÓM TẮT Phản ứng acyl hóa nội phân tử các 3phenylpropionic acid và 4-phenylbutyric acid là một phản ứng thân thiện với môi trường, tạo nên các hợp chất trung gian có giá trị trong công nghiệp dược phẩm. Bên cạnh đó, triflate kim loại là xúc tác hiệu quả với độ chọn lọc đồng phân cao, khắc phục những hạn chế của các Lewis acid truyền thống gặp phải. Hệ xúc tác Gd(OTf)3/[BMI]BF4 dưới sự kích hoạt vi sóng cho hiệu suất phản ứng cao, điều kiện phản ứng êm dịu, thời gian phản ứng ngắn, giảm thiểu ô nhiễm môi trường, dễ dàng thu hồi và tái sử dụng chất xúc tác với hoạt tính xúc tác giảm không đáng kể. Từ khóa: acyl hóa nội phân tử, triflate kim loại, chất lỏng ion, chiếu xạ vi sóng MỞ ĐẦU Các chất lỏng ion (Ionic Liquid - IL) được quan tâm đặc biệt vì là những dung môi thân thiện với môi trường và đã được sử dụng rất hiệu quả trong nhiều lĩnh vực như phản ứng hữu cơ [1-9], điện hóa [10, 11], hóa sinh [2, 12], 1,3dialkyl-imidazolium tetrafluoroborate được dùng như một hợp chất trung gian cho nhiều phản ứng tổng hợp như ngưng tụ benzoin [13], phản ứng Mitsunobu [14], Thông thường, loại chất lỏng ion này được điều chế bằng phương pháp đun nóng truyền thống với một quy trình gồm hai giai đoạn: alkyl hóa 1-methylimidazol theo sau đó là trao đổi anion. Sử dụng phương pháp đun nóng truyền thống, việc tổng hợp ILs khung imidazolium phải được tiến hành trong dung môi, thời gian tổng hợp kéo dài ở điều kiện nhiệt độ cao [7]. Trang 64 Vào thế kỷ 21, sự phát triển mạnh mẽ của vi sóng trong tổng hợp hữu cơ đã và đang mở ra một kỷ nguyên gia nhiệt mới, giải quyết được những bất lợi của phương pháp đun nóng truyền thống và là .
